ข้าวหลาม เป็นของหวาน อาหารว่างที่คนนิยมรับประทานทั่วไปโดยเฉพาะในภาคอีสานชาวบ้านตำบลค่ายบกหวานนำมาตั้งร้านจำหน่ายอยู่ริมทางถนนอุดรธานี-หนองคาย เป็นประกอบอาชีพสร้างรายได้เป็นอย่างดี ข้าวหลามมีอุปกรณ์และวิธีการทำ ดังนี้

วิธีการทำข้าวหลาม

1. ส่วนกระบอกเลือกไม้ไผ่ที่ค่อนข้างอ่อนจะมีเยื่อมาก เพื่อให้ข้าวหลามที่สุกแล้ว เมื่อแกะรับประทานจะสะดวกเพราะมันร่อนหลุดจากเปลือกไม้ไผ่ได้ง่าย เอามาเลื่อยกะระยะประมาณกระบอกละ 15 - 20 เซนติเมตรตามใจชอบ ถ้ากระบอกไหนมีกลิ่นก็ไม่ใช้ เพราะจะทำให้ข้าวหลามมีกลิ่นไปด้วย สำหรับจุกที่จะอุดปากกระบอกข้าวหลามเพื่อช่วยให้ข้าวหลามระอุ ก็ทำจากใบตองแห้งห่อกาบมะพร้าวอย่างอ่อนให้ได้ขนาดพอเหมาะกับกระบอกไม้ไผ่แต่ละกระบอกพับหัวกับท้ายแล้วทับเข้าหากันอีกที นำไปลองอุดกับกระบอกไม้ไผ่ให้แน่นพอดีก็ใช้ได้เราจะต้องทำจุกทุกกระบอก จุกจะช่วยให้ข้าวเหนียวในกระบอกร้อนระอุสุกทั่วกัน และช่วยไม่ให้กะทิหกล้นกระบอกด้วย

2. ส่วนเนื้อข้าวหลามเอาข้าวเหนียวที่แช่น้ำทิ้งไว้ 1 คืน มาล้างให้หมดกากแล้วผึ่งน้ำ กรอกใส่กระบอกประมาณ 1/3 ของกระบอก มะพร้าวคั้นเป็นกระทิแล้วกรอกใส่กระบอกที่มีข้าวเหนียวแล้วประมาณ 1/2 กระบอก ผสมน้ำตาล เกลือ ให้ได้รสชาด เข้มข้นสักนิด เพื่อว่าเมื่อข้าวหลามสุกแล้วก็จะได้รสชาดพอดี (ถ้าชอบถั่วดำ ก็เอาถั่วดำที่ต้มสุกแล้วล้างน้ำให้สะอาด คลุกกับข้าวเหนียวก่อนกรอกใส่กระบอก)

3. เตรียมที่เผาข้าวหลามจะใช้แบบเอาโคนกระบอกฝั่งดินสัก 3 - 5 เซนติเมตร ปักให้เป็นแถว ๆ หรือใช้แบบตอกหลัก 2 หลัก เอาเหล็กพาด แล้วจึงเอากระบอกข้าวหลามวางเอนบนเหล็กเรียงกัน หลักควรให้ห่างกันเท่าที่พื้นที่อำนวยจะทำเป็น 2 แถวก็ได้ ติดไฟใส่ถ่านให้ยาวเท่ากันความยาวของแถวข้าวหลามใต้เหล็กวางข้าวหลาม แล้วเราก็หมั่นคอยพลิกให้ข้าวหลามสุกทั่วกัน เวลาที่เผาจะใช้เวลาประมาณ 30 นาที ถ้าอย่างไรมีใส่สังขยา ก็เพิ่ม ไข่ น้ำตาลปีบ ผสมให้เข้ากันแล้วหยอดเวลาข้าวหลามสุกแล้ว เผาต่อเพื่อให้ไส้ข้างในสุก