เมี่ยงคำ เป็นอาหารว่างที่ปัจจุบันหารับประทานยากเนื่องจากกระบวนการและกรรมวิธีในการหาส่วนประกอบค่อนข้างใช้เวลานานแต่เป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ และเป็นตัวยาสมุนไพรรับประทานแล้วได้ประโยชน์ เมี่ยงคำเป็นอาหาร ช่วยบำรุงธาตุ ปรับธาตุชั้นหนึ่งในเครื่องเมียงคำที่ประกอบด้วยใบชะพลู มะนาว บำรุงธาตุน้ำ พริก หอม บำรุงธาตุลม ขิงและเปลือกมะนาว บำรุงธาตุไฟ มะพร้าว ถั่วลิสง น้ำตาล กุ้งแห้ง บำรุงธาตุดิน เมื่อทำเมี่ยงคำเป็นอาหารว่าง ผู้รับประทานสามารถปรุงตามสัดส่วนที่สอดคล้องกับธาตุเจ้าเรือนของตนได้ หรือปรุงสัดส่วนตามอาการที่ไม่สบายได้อย่างเหมาะสม จึงนับเป็นภูมิปัญญาที่ผนวกเอาอาหาร และยาสมุนไพรมาประกอบเข้าด้วยกันจนเกิดประโยชน์ในการรับประทาน

เครื่องปรุง

มะพร้าวหั่นชิ้นเล็ก ๆ คั่ว

กุ้งแห้งตัวเล็ก (ชนิดจืด)

ถั่วลิสงคั่ว

หอมแดงหั่นสี่เหลี่ยมเล็กๆ

ขิงหั่นสี่เหลี่ยมเล็ก ๆ

พริกขี้หนูหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ

มะนาวหั่นทั้งเปลือกสี่เหลี่ยมเล็ก ๆ

ใบชะพลู

น้ำตาลปีบ

น้ำปลา

กะปิ

ตะไคร้

วิธีทำน้ำเมี่ยงคำ

โขลกข่า ตะไคร้ หอมแดง ให้ละเอียด ใส่กะปิ โขลกให้เข้ากัน ใส่น้ำปลา น้ำตาลลงในหม้อตั้งไฟกลางๆ ใส่เครื่องที่โขลกคนให้เข้ากัน เคี่ยวพอเหนียว ยกลงใส่กุ้งแห้ง มะพร้าวคั่ว ยกขึ้นตั้งไฟเคี่ยวให้เหนียว ยกลง

วิธีรับประทาน

ให้จัดใบชะพลูหรือใบทองหลางใส่จานวางเครื่องปรุงอย่างละน้อยลงบนใบชะพลู ที่จัดเรียงไว้ตักน้ำเมี่ยงหยอดห่อเป็นคำๆ รับประทาน

ประโยชน์และสรรพคุณทางยา

1. มะพร้าว รสมันหวาน บำรุงกำลัง บำรุงเส้นเอ็น ใช้รักษาโรคกระดูก
2. ถั่วลิสง รสมัน บำรุงเส้นเอ็น บำรุงธาตุดิน
3. หอมแดง รสเผ็ดร้อน แก้ไข้เพื่อเสมหะ บำรุงธาตุ แก้ไข้หวัด
4. ขิง รสหวาน เผ็ดร้อน แก้จุดเสียด แก้เสมหะ บำรุงธาตุ แก้คลื่นเหียนอาเจียน
5. มะนาว เปลือกผล รสขม ช่วยขับลม น้ำมะนาวรสเปรี้ยว ขับเสมหะ แก้ไอ แก้เลือดออกตามไรฟัน ฟอกโลหิต
6. พริกขี้หนู รสเผ็ดร้อน ช่วยเจริญอาหาร ขับลม ช่วยย่อย
7. ใบชะพลู รสเผ็ดเล็กน้อย แก้ธาตุพิการ ขับลม
8. ข่า รสเผ็ดปร่าและร้อน ช่วยขับลม ขับพิษโลหิตร้ายในมดลูก ขับลมในลำไส้
9. ตะไคร้ แก้ปวดท้อง ขับปัสสาวะ บำรุงธาตุ ช่วยเจริญอาหาร และขับเหงื่อ

อ้างอิงจาก: http://ittm.dtam.moph.go.th