วัดห้วยทรายขาวเดิมเป็นสำนักสงฆ์ ตั้งเมื่อ พ.ศ.๒๔๒๑ และได้รับพระราชทาน วิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ ๒๑ มีนาคม พ.ศ.๒๕๒๐ สมัยสงครามโลกครั้งที่ ๒ บริเวณวัดเคยเป็นที่พักแรมของทหารญี่ปุ่นเป็นจำนวนมาก พื้นที่ในสมัยก่อนปกคลุมไปด้วยแมกไม้นานาชนิด และพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าช้าทำให้ไม่ค่อยมีใครเข้าไปในวัด ที่ดินที่ตั้งวัดปัจจุบันมีเนื้อที่ ๓๕ ไร่ ๓ งาน๘๑ ตารางวา และได้จัดผลประโยชน์ให้โรงเรียนมัธยมนพคุณเช่า๓ ไร่ ๑ งาน

วัดห้วยทรายขาวจัดกิจกรรมสำคัญๆ ทางศาสนาอย่างสม่ำเสมอ และจัดโครงการบรรพชาอุปสมบทเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเป็นประจำทุกปี ตลอดจนเป็นสถานที่ฝึกปฏิบัติอบรมคุณธรรมจริยธรรมให้แก่เยาวชนและประชาชน และเป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภา พัณณวดีอีกด้วย