กะปิ ถือเป็นเครื่องปรุงรสอย่างหนึ่งที่มีใช้แพร่หลายในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และทางตอนใต้ของประเทศจีน ในประเทศไทยมีกะปิมากมายหลายชนิดให้เลือกรับประทาน กะปิแต่ละชนิดจะมีความแตกต่างกันทั้งในด้านของคุณภาพ วัตถุดิบ กรรมวิธีการผลิต ไปตามแต่ท้องถิ่นนั้นๆ โดยส่วนใหญ่กะปิจะทำมาจาก กุ้งเคย ซึ่งมีมากในแทบชายฝั่งทะเลอันดามัน ด้วยสาเหตุนี้จึงทำให้มีการผลิตกะปิในหลายๆ แห่งในพื้นที่ที่มีชายฝั่งติดกับทะเล กะปิ ถูกคิดขึ้นโดยชาวประมงที่ต้องการจะดองกุ้งที่จับมาได้ เพื่อจะเอาไว้รับประทานได้ในระยะเวลานานๆ หรืออีกข้อสันนิษฐานหนึ่งกล่าวว่าเนื่องจากไม่สามารถขายกุ้งได้หมด จึงทำการดองเอาไว้ โดยไม่ว่าข้อสันนิษฐานจะเป็นอย่างไรก็ตาม แต่ข้อเท็จจริงก็คือ กะปิ ถือเป็นตำรับอาหารของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งในปัจจุบันกะปิกลายมาเป็นหนึ่งในวัฒนธรรมอาหาร และสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนต่างๆ มากมายจากการผลิตกะปิขาย ภาคใต้ของไทยเรานั้น จะเรียกกะปิว่า เคย “เคย” เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง รูปร่างคล้ายกุ้ง บางทีก็เรียกว่า “กุ้งเคย” ซึ่งตัวเคยนี้จะดำรงชีวิตอยู่ใกล้ผิวทะเลโดยไม่จมลงไป อาจจะอยู่ในน้ำลึกประมาณหน้าแข้งถึงระดับหน้าอก ตัวเคยมีขนาดยาวประมาณ 1.5 เซนติเมตร มีเปลือกบางและนิ่ม อาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูงตามชายทะเล และลำคลองบริเวณป่าชายเลน สำหรับคนไทยเราแล้วตัวเคยถือว่าป็นสัตว์เศรษฐกิจซึ่งหาได้จากธรรมชาติ ให้คุณค่าทางโภชนาการสูง มีประโยชน์ต่อร่างกาย และเราสามารถใช้ตัวเคยมาทำกะปิหรือกุ้งแห้ง