ไซ

ไซ เป็นเครื่องมือจับสัตว์น้ำชนิดหนี่งของคนล้านนา กุ้ง หอย ปู ปลา ที่ชาวบ้าน ไปหาปู หาปลา ก็มักจะนำไปด้วย แล้วก็หาปลาไปตามลำน้ำห้วย หนอง คลอง บึง และตามท้องนา ในเวลา หาปู ปลา กบ เขียด โดยการดักสัตว์น้ำต่างๆ เอาเหยื่อล่อ(อาหารสัตว์น้ำ) ไว้ข้างในไช ใช้หลักไม้ปักไว้ ๒ข้างเพื่อให้ไซอยู่นิ่งๆ เพื่อให้สัตว์น้ำเข้าใจว่าเป็นธรรมชาติที่สุด เป็นวัสดุที่สานด้วยไม้ไผ่ พร้อมทั้งมีฝากสานไม้ไผ่ปิด แต่มีช่องล่อสัตว์น้ำให้เข้าไปอาหาร(เหยื่อ)อยู่ข้างใน แต่สัตว์ไม่สามารถย้อนกลับออกไปได้ (เป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน) เมื่อจับสัตว์น้ำได้ ชาวบ้านก็จะนำขึ้นจากน้ำเปิดฝากออกเก็บสัตว์น้ำไป จับกินกันภายในครอบครัวไม่ทำให้ทำมาชาติเสียหาย คนก็มีกิน สัตว์ก็ไม่สูญหาย ปัจจุบันชาวชนบทยังใช้กันอยู่ แต่เป็นส่วนน้อย ควรแก่การสืบสานและอนุรักษ์รักษาไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาเรียนรู้สืบต่อไป