ประเพณีตานก๋วยสลาก

เดือน ๑๒ เหนือ หรือ กันยายน เป็นเดือนที่มีงานบุญอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้ตาย นั่นคือ ประเพณี “ตานก๋วยสลาก”หรือ“ตานข้าวสลาก”จัดขึ้นในแรม ๘ ค่ำ เดือน ๑๒ เหนือ ประเพณีตานก๋วยสลากก็เป็นอีกประเพณีหนึ่งที่มีมาตั้งแต่ครั้งพุทธกาลได้มีการปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงรุ่นคุณปู่ย่า ตายาย พ่อ-แม่ และลูกหลานในปัจจุบัน เป็นการถวายอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้ที่ล่วงลับไปแล้วที่ไม่ประสงค์ถวายพระรูปใดรูปหนึ่ง เป็นการถวายทานที่ไม่เน้นบุคคล ในทางพุทธศาสนาถือเป็นลักษณะของการทำบุญที่ได้อานิสงส์มากที่สุดอีกวิธีหนึ่ง

การทำบุญตานก๋วยสลาก เป็นประเพณีที่สำคัญของภาคเหนืออย่างหนึ่ง เนื่องมาจากค่านิยมที่สืบทอดทำมาแต่โบราณ จนกลายเป็นประเพณีสืบมาช้านาน ชาวบ้านจะนำพืชผลมาถวายเป็นก๋วยสลาก นิมนต์พระสงฆ์จากวัดใกล้เคียงมารับไทยธรรมสลาก ซึ่งชาวบ้านจะร่วมกันตานก๋วยสลาก คือ สลากก๋วยเล็ก และสลากก๋วยใหญ่

สลากก๋วยเล็ก ใช้ถวายอุทิศแก่ผู้ตาย หรือทำบุญเพื่อเป็นกุศลในภายหน้า ส่วนสลากก๋วยใหญ่ ใช้ถวายเป็นมหากุศลสำหรับบุคคลผู้มีกำลังศรัทธา และร่ำรวยเงินทอง ทำถวายเป็นพลวปัจจัย ให้มีบุญกุศลมากขึ้น พิธีตานก๋วยสลากที่นิยมในอำเภอเกาะคา คือ นิยมให้พระสงฆ์จับสลากเองเป็นส่วนมาก เพราะง่ายและทุ่นเวลา

ปัจจุบันประเพณีตานก๋วยสลากดำรงรักษากันทุกวัดในพื้นที่อำเภอเกาะคา ปฏิบัติสืบเนื่องติดต่อกันทุกปี นอกจากนั้นในบางตำบลมีก๋วยสลากของตำบล เพื่อเป็นการส่งเสริมอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของอำเภอเกาะคาให้สืบทอดต่อไป