ตำนาน ชื่อหมู่บ้านและชุมชน

อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส

ข. ประเภทแหล่งข้อมูล ตำนานหมู่บ้าน/ชุมชน หมู่ที่ ๑ ชื่อบ้าน บ้านมูโนะ

๑. ชื่อหมู่บ้าน/ชุมชน บ้านมูโนะ หมู่ที่ ๑ ตำบลมูโนะ อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส

๒. ความหมายของชื่อหมู่บ้าน/ชุมชน

คำว่า“บ้านมูโนะ”ตั้งชื่อหมู่บ้านตามลักษณะของต้นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่ง ซึ่งภาษายาวีท้องถิ่นเรียกว่า “โปโฮงกาแจมูโนะ” กาแจมูโนะเป็นไม้ยืนต้นมีลำต้นสูง ขนาดลำต้นยืนสูงเพียงต้นเดียวเท่านั้นในบริเวณนั้น ลักษณะเป็นไม้เนื้อแข็ง เปลือกลำต้นสีดำ มีผลกลมขนาดนิ้วก้อย ผลสุกจะเป็นสีเหลือง รสเปรี้ยวๆ หวานๆ เด็กๆ ชอบกิน ส่วนใบดูแล้วคล้ายๆกับใบของถั่วฝักยาว

๓. ประวัติความเป็นมาของหมู่บ้าน/ชุมชน

เมื่อประมาณ ๓๐๐ กว่าปีมาแล้วในบริเวณตลาดมูโนะ หมู่ที่ ๑ แห่งนี้ ซึ่งเดิมเป็นที่รกร้างว่างเปล่า มีลักษณะเป็นที่ราบลุ่มเป็นแอ่งกระทะ ต่อมามีผู้อพยพมาจากชายแดนประเทศมาเลเซีย มาตั้งรกรากบุกเบิกและสร้างที่พักบ้านเรือนเพียงไม่กี่หลัง ระยะเวลานานเข้าก็มีจำนวนผู้อพยพมากขึ้น และประกอบกับในบริเวณแห่งนี้ยังเป็นพื้นที่ติดกับแม่น้ำกั้นชายแดนระหว่างประเทศ ซึ่งต่อมาชาวบ้านได้มาพบกับต้นไม้ชนิดที่ได้กล่าวมาข้างต้น กล่าวคือ“กาแจมูโนะ ”ส่วนความหมายของกาแจมูโนะนั้นได้มีท่านผู้เฒ่าท่านหนึ่งได้เล่าว่าต่อๆกันมาว่า“กาแจ”แปลว่า ต้นถั่ว แล้วคำว่ามูโนะ แปลว่า“ใหญ่ ”จึงได้นำเอาสองคำดังกล่าวมารวมกัน จึงได้คำว่า กาแจมูโนะ ซึ่งต่อมาได้เรียกเพี้ยนกันมาจากคำว่า“กาแจมูโนะ ”ก็เหลือคำว่า“มูโนะ ”เพียงคำเดียวจึงได้มีการเรียกขานและตั้งชื่อหมู่บ้านจนถึงปัจจุบันนี้ (เล่าโดยนายอนุวาท รัดรึงสุนทรี ปัจจุบันอายุ ๘๘ ปี อยู่บ้านเลขที่ ๔๙ หมู่ที่ ๑ ตำบลมูโนะ อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส ซึ่งเป็นที่ยอมรับกันและชาวบ้านให้ความเคารพนับถือ)

ผู้ใหญ่บ้านที่ได้รับการแต่งตั้งจากทางการเป็นคนแรกในสมัยนั้น คือ นายประเสริฐ เพิ่มสุข และได้รับการแต่งตั้งเป็นกำนันตำบลมูโนะในเวลาต่อมา

คนที่ ๒ นายอรุณ เจ๊ะอาแซ

คนที่ ๓ นายนิพนธ์ มามุ

คนที่ ๔ นายดำรง อาแวเตะ และได้รับการแต่งตั้งเป็นกำนันบ้านมูโนะในเวลาต่อมา

คนที่ ๕ นายพิชัย รัดรึงสุนทรี

ปัจจุบันคือ นายปากรูเด็น เปาะอาเดะ

- ๒ -

๔. อาณาเขตติดต่อ

ทิศเหนือ จดกับ ม.๒ บ้านลูโบะลือซง ตำบลมูโนะ อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส

ทิศใต้ จดกับ รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย และตำบลปาเสมัส อำเภอสุไหงโก-ลก

ทิศตะวันตก จดกับ ม.๕ บ้านบูเก๊ะ ตำบลมูโนะ อำเภอสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาส

ทิศตะวันออก จดกับ รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย

จำนวนครัวเรือน ๗๔๘ ครัวเรือน

จำนวนประชากร (สิ้นปี ๒๕๕๕) ๒,๕๑๘ คน แยกเป็น

- ชาย ๑,๒๒๔ คน

- หญิง ๑,๒๙๔ คน

๕. สถานที่ที่สำคัญและภาคภูมิใจของหมู่บ้าน/ชุมชน

๕.๑ มัสยิดดารุสซาลาม อันเป็นสถานที่ศูนย์รวมจิตใจของหมู่บ้าน

๕.๒ โรงเรียนบ้านมูโนะ สถานที่ขัดเกลาความรู้ให้กับเด็กให้หมู่บ้าน

๕.๓ สถานีตำรวจภูธรมูโนะ

๕.๔ ฝ่ายส่งน้ำและบำรุงรักษาที่ ๑ (มูโนะ) โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาลุ่มน้ำโก-ลก

๕.๕ ชุดเฝ้าตรวจชายแดนที่ ๔๔๑๒ ร้อย ตชด.๔๔๗

๕.๖ ที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบลมูโนะ

๕.๗ สถาบันปอเนาะเราเฏาะห์อัลฆอซาลี

๕.๘ สถาบันปอเนาะนูรูฮูดา

๕.๙ โรงเรียนนะห์ฎอฏุลอิสลาฮียะห์

๕.๑๐ กูโบร์ลูโบ๊ะกูแว สุสานประจำหมู่บ้าน