ความหมายของชื่อตำบล
คำว่า “ปะลุกา” (บลูกา) หมายถึง ทุ่งหรือ ป่าใส เป็นพื้นที่กว้างที่มีต้นไม้ไม่มากนัก หรือที่มีต้นไม้ขึ้นเป็นหย่อมๆ หรือเป็นกลุ่มๆ และคำว่า “สาเมาะ” หมายถึง ต้นสมัก เป็นต้นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่มีลำต้นขนาดใหญ่ ผลสาเมาะสามารถกินได้ เหมือนกับลูกว้า ซึ่งเอาคำเหล่านั้นมารวมกัน “บลูกาสาเมาะ” ทุ่งสาเมาะ หรือป่าใสสมัก หมายถึง พื้นที่ทุ่งที่เต็มไปด้วยต้นสาเมาะ
ประวัติความเป็นมา
ตำบลปะลุกาสาเมาะก่อตั้งเมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๒๔๐ เดิมแรก ก่อนที่จะจัดตั้งตำบล ดินแดนแห่งนี้จะปกคลุมไปด้วยแมกไม้นานาชนิดกับมีที่ราบสูงตั้งตระหง่าน ซึ่งอยู่ทางทิศใต้ของตำบล ซึ่งเรียกว่า “เทือกเขาบูโด” ต่อมาในปี พ.ศ.๒๔๕๒ ปะลุกาสาเมาะ เป็นตำบลหนึ่งที่ขึ้นกับกิ่งอำเภอจำปากอ ซึ่งต่อมายกฐานะเป็นอำเภอบาเระเหนือ ได้ย้ายที่ทำการอำเภอใหม่ ไปตั้งที่ตำบลบาเจาะ เป็นอำเภอบาเจาะ (ปัจจุบันตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลบาเจาะ) อำเภอบาเจาะเป็นส่วนหนึ่งของเมืองสายบุรี ต่อมาทางการได้โอนอำเภอบาเจาะมาเป็นส่วนหนึ่งของจังหวัดนราธิวาสจนถึงปัจจุบัน
ที่ตั้ง
เป็นตำบลตั้งอยู่บนฝั่งทะเลด้านตะวันออกของแหลมมลายู ห่างจากทะเลไปทางทิศตะวันออก บ้านรังมดแดง ตำบลดอนทราย อำเภอไม้แก่น ประมาณ ๘ กิโลเมตร ห่างจากที่ว่าการอำเภอบาเจาะ ทางทิศเหนือ ประมาณ ๑๓ กิโลเมตร ห่างจากที่ว่าการอำเภอเมืองนราธิวาส ประมาณ ๓๖ กิโลเมตร
อาณาเขต
ตำบลปะลุกาสาเมาะมีพื้นที่ทั้งสิ้นประมาณ ๑๘,๗๗๕ ไร่ หรือประมาณ ๓๐.๐๔ ตารางกิโลเมตร
ทิศเหนือ จรดกับ ตำบลละหาร อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี
ทิศตะวันออก จรดกับ ตำบลไทรทอง อำเภอไม้แก่น จังหวัดปัตตานี
ทิศใต้ จรดกับ ตำบลบาเระเหนือ อำเภอบาเจาะ จังหวัดนราธิวาส
ทิศตะวันตก จรดกับ ตำบลตะโละดือรามัน อำเภอกะพ้อ จังหวัดปัตตานี
จำนวนประชากร
ในพื้นที่ตำบลปะลุกาสาเมาะ มีจำนวนประชากร ทั้งสิ้น ๗,๖๕๖ คน แบ่งเป็น ชาย ๓,๗๙๙ คน หญิง ๓,๘๕๗ คน ๑,๖๓๖ ครัวเรือน