นางสาวสะอาด เกษตรการณ์ อายุ ๘๐ ปี มีอาชีพ ค้าขาย มีประสบการณ์ในการทำขนมมา ประมาณ ๕๐ ปี อยู่บ้านเลขที่ ๑๘ หมู่ที่ ๕ ตำบลสว่างอารมณ์ อำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัดอุทัยธานี เรียนรู้วิธีทำขนมมาจากมารดา ป้าแก่บอกว่า ขนมพันตองไม่ค่อยมีใครทำกัน หากินอยากในสมัยนี้ ท่านเลยถ่ายทอดวิธีการทำให้เราได้เผยแพร่ถ่ายทอดแก่สาธารณชนที่สนใจ ได้ทราบโดยทั่วกัน
ประเพณี/ความเชื่อ
๑. รับประทานขนมหน้าหนาวจะทำให้ร่างกายอบอุ่นขึ้น
๒. การทำขนมห่อสมัยโบราณ ทำให้สัมพันธภาพในครอบครัวชุมชนมีความรักความสามัคคีกันยิ่งขึ้น เพราะมีขั้นตองและกระบวนการทำมากมายที่ต้องช่วยกัน และแจกจ่ายเพื่อนบ้านได้สะดวก เก็บไว้รับประทานนานกว่าขนมน้ำ
เครื่องปรุง/ส่วนผสม
๑. แป้งข้าวเจ้า
๒. กะทิ
๓. มะพร้าวขูด
๔. ถั่วเหลืองกะเทาะเปลือก
๕. นำตาลทรายแดง
๖. เกลืดป่น
อุปกรณ์ที่ใช้
เตา หม้อ กระช้อน กระต่ายขูดมะพร้าว ผ้าขาวบาง ไม้พาย ใบตอง กะละมัง ถ้วยตวง ถาด
ขั้นตอนวิธีทำ
วิธีการทำตัวแป้ง
๑. นำแป้งข้าวเจ้ามาร่อน
๒. ขูดมะพร้าวคั้นกะทิ
๓. นำแป้งข้าวเจ้าที่ร่อนแล้วมาผสมกับกะทิที่คั้นไว้ ผสมให้ความเหลวของ
แป้งพอเหมาะ
๔. ใส่น้ำตาลหวานพอเหมาะ
๕. นำหม้อที่ผสมแป้งเรียบร้อยแล้วไปตั้งบนไฟแล้วกวน
วิธีการทำไส้ขนม
๑. นำถั่วเหลืองที่กะเทาะเปลือกแล้ว มาต้มให้สุก
(ถ้าเราจะนึ่งก็ได้ให้แช่ถั่วเหลืองทิ้งไว้สักพักหนึ่งแล้วจึงนำไปนึ่ง)
๒. พอถั่วเหลืองสุกแล้ว นำมาผึ่งให้เย็นแล้วใส่เกลือป่นคนให้ทั่วให้ออกรส
เค็มนิดๆ
วิธีการห่อขนม
๑. นำใบตองมาฉีกกว้างประมาณ ๑๕ ซม. ตัดหัวท้ายให้เรียบร้อย
๒. ใบตองวางซ้อนกันสองใบ (กลับหน้าหลัง)
๓. ตักแป้งที่กวนไว้ใส่ที่ใบตอง พอประมาณ
๔. ตักไส้ขนมที่เตรียมไว้ลงบนแป้ง ประมาณ ๒ ช้อน
หรือดูให้พอดีกลับแป้ง
๕. แล้วม้วนใบตองลง พับชายสองข้าง (ไม่ต้องทำจีบนม)
๖. นำขนมที่ห่อวางลงในซึ้งที่จะนึ่ง
๗. นำไปนึ่ง (ขนมพันตองจะสุกเร็ว เพราะส่วนประกอบทำสุกไว้
ขั้นตอนหนึ่งแล้ว)
เทคนิคในการทำ (เคล็ดลับ)
๑. แป้งข้าวเจ้า ถ้าโม่แป้งเองแป้งจะสดและหอม
๒. ใบตองต้องตัดไว้หนึ่งคืน จะทำให้ใบตองไม่กรอบและแตก
๓. ขนมพันตองดั้งเดิมแป้งจะไม่ผสมกะทิ โม่แป้งกรองผสมน้ำพอเหมาะ
แล้วนำไปกวนเลย แล้วจะไม่ใส่น้ำตาล
๔. ถั่วถ้าเราต้มเช็ดน้ำแล้วต้องดงถั่ว (ดงคืนการเอาหม้อถั่วที่ต้มเช็ดน้ำแล้ว
ไปวางบนเตาไฟให้ถั่วแห้งพอหมาดๆ) แต่ต้องระวังถั่วจะไหม้ถ้าไฟแรง
ฤดูที่นิยมกิน
ช่วงงานเทศกาลต่างๆ
รสชาติ
หอมหวานมันเค็ม
คุณค่าโภชนาการ
๑. คาร์โบไฮเดรต
๒. ไขมัน
๓. กลูโคส