เกาะแสมสารมีลักษณะเป็นรูปทรงยาวรี ขนาดพื้นที่โดยรวมประมาณ 5 ตารางกิโลเมตร ลักษณะดินลูกรังปนหินลูกรัง ภูมิประเทศ บนเกาะประกอบไปด้วย ภูเขาขนาดใหญ่ 1 ลูก สูงประมาณ 167 เมตรอยู่ทางทิศเหนือของเกาะและภูเขาขนาดย่อม 1 ลูก สูงประมาณ 159 เมตรอยู่ทางทิศใต้ของเกาะและมีเนินขนาดความสูงเล็กน้อยอีกบางส่วน เกาะแสมสารเป็นเกาะหนึ่งที่ขึ้นกับอำเภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี อยู่ทางทิศใต้ของแหลมแสมสาร ออกไปประมาณ 2 กิโลเมตรและอยู่ห่างจากฝั่งของอำเภอสัตหีบไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ ประมาณ 8 กิโลเมตรโดยมีเนื้อที่บนเกาะทั้งหมดจำนวน 2738 ไร่3 งาน 36 ตารางวา

ชายหาดบนเกาะแสมสาร..... มีชายหาดรวมทั้งสิ้น 5 แห่งได้แก่
หาดเทียนอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของเกาะแสมสาร
หาดแหลมฝรั่งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเกาะแสมสาร
หาดเตยและหาดกรวดอยู่ทางด้านทิศตะวันตกของเกาะแสมสาร
หาดลูกลมอยู่ทางด้านทิศเหนือของเกาะแสมสาร

ความสัมพันธ์ของเกาะแสมสารที่มีต่อชุมชน... ในอดีตเกาะแสมสารนั้นมีชุมชนชาวบ้านอาศัยอยู่โดยมีหลักฐานเป็นบ้านเรือน หรือวัดปลูกสร้าง อยู่บนเกาะแสมสาร และชาวบ้านบนเกาะก็จะมีอาชีพหลักคือการทำประมง แต่ต่อมาเมื่อมีการขอความร่วมมือจากทางราชการเพื่อใช้พื้นที่ของเกาะแสมสาร เพื่อการอนุรักษ์ ชาวบ้านที่อาศัยอยู่บนเกาะจึงได้ย้ายถิ่นฐานจากบนเกาะแสมสารขึ้นมาบนฝั่ง ซึ่งปัจจุบันก็คือ " ตำบลแสมสาร " ซึ่งแต่เดิมนั้นก่อนที่จะเป็นตำบลแสมสารนั้นในอดีตพื้นที่นี้ก็คือหมู่ 5 ของตำบลพลูตาหลวง อำเภอสัตหีบ แต่ต่อมาได้ทำเรื่องของเป็นตำบลเนื่องจากมีจำนวนประชากรเพิ่มมากขึ้นจาก " หมู่บ้านแสมสาร " ให้เปลี่ยนเป็น " ตำบลแสมสาร " โดยประชากรส่วนใหญ่ในพื้นที่ยังคงประกอบอาชีพประมงเป็นอาชีพหลัก.