เครื่องมือการจัดเก็บข้อมูล 13 ภูมิปัญญาท้องถิ่น
ชื่อ เครื่องหั่นยาสูบ
ประเภทและลักษณะ เครื่องหั่นใบยาสูบ มีลักษณะคล้ายม้านั่งทำด้วยไม้ มีขา ๒ หรือ ๓ ขา ขาด้านหัวทำด้วยไม้หนาประมาณ ๒ นิ้ว กว้างประมาณ ๖ - ๘ นิ้ว ยาวประมาณ ๓๐ นิ้ว สูงจากพื้นดินประมาณ ๑๒ นิ้ว เจาะรูกลมตรงกลางเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ ๓-๔ นิ้ว ไม้พื้นยาวประมาณ ๓๖-๔๐ นิ้ว หนา ๔ - ๖ นิ้ว เซาะร่องตรงกลาง ปลายสอบนำไปตีประกอบกับขาหน้าให้ร่องอยู่ตรงกับรู ทำขาหลังด้วยไม้ค้ำยัน ๒ ขา หรือไม้แผ่นก็ได้
ประวัติความเป็นมา เป็นเครื่องมือของชาวบ้านที่ใช้หั่นใบยาสูบ ส่วนใหญ่จะพบเจอในพื้นที่ที่มีการปลูกต้นยาสูบ ซึ่งเป็นพืชที่นิยมปลูกกันในภาคเหนือ
ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง -
วัสดุที่ใช้ ไม้เนื้อแข็ง
วิธีทำ นำใบยามาซ้อนกันแล้วม้วนให้กลมใส่ไปในรูวงกลมให้พ้นขอบรู แล้วใช้เหล็กแผ่นขนาดความยาวประมาณ ๑๐ นิ้ว กว้าง ๔ นิ้ว ลับด้านหนึ่งให้คมเหมือนมีดหั่นใบยาสูบที่พ้น ขอบรู มืออีกข้างหนึ่งค่อย ๆ เลื่อนใบยาสูบและหั่นไปเรื่อย ๆ จนหมด
บทบาทและหน้าที่ ความสำคัญในอดีต -
วิธีการเรียนการสอน -
ประโยชน์ของภูมิปัญญา ใช้หั่นใบยาสูบเพื่อทำเป็นยาเส้นก่อนที่จะนำไปตากแห้ง และใช้หั่นผักสำหรับเลี้ยงหมูได้ เป็นเครื่องมือที่สามารถทำได้ง่าย ชาวบ้านสามารถทำได้เอง และใช้วัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น เมื่อ ทำแล้วสามารถใช้ประโยชน์ได้ดี ใช้สะดวกและมีคุณภาพเหมาะแก่การทำใช้สำหรับอุตสาหกรรมใน ครอบครัว
สถานที่ พิพิธภัณฑ์ชาวนา ข้าวตอกพระร่วง เลขที่ 382/1 หมู่ 2 ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย