แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี เป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ค้นพบว่าเคยเป็นที่อยู่อาศัยและที่ฝังศพของคนก่อนประวัติศาสตร์ยุคโลหะ ที่มีความเจริญก้าวหน้าทางวัฒนธรรมและเทคโนโลยีสูงมาตั้งแต่ราว 5,000-7,000 ปีมาแล้ว ภาชนะเครื่องปั้นดินเผาสีเทาทำเป็นลายขูดขีด ลายเชือกทาบ และขัดมัน และภาชนะดินเผาลายเขียนสีรูปทรงและลวดลายต่าง ๆ ที่พบที่บ้านเชียงนับว่ามีอายุเก่าแก่ที่สุดในทวีปเอเชียอาคเนย์และอาจจะเก่าแก่ที่สุดในโลกก็เป็นได้ ชาวบ้านเชียงโบราณเป็นชุมชนยุคโลหะที่รู้จักทำการเกษตรกรรม เลี้ยงสัตว์ ในระยะแรกนิยมทำเครื่องมือเครื่องใช้และเครื่องประดับจากสำริด รู้จักทำเครื่องจักสาน ทอผ้า มีประเพณีการฝังศพ ฝังสิ่งของเครื่องใช้ อาหาร รวมกับศพเป็นการอุทิศให้กับผู้ตาย นอกจากภาชนะดินเผาแล้วยังขุดพบ ขวาน ใบหอก มีด แม่พิมพ์หินทรายใช้หล่อสำริด เบ้าดินเผา รูปสัตว์ดินเผา ลูกปัดหินสีและแก้ว กำไล แหวนสำริด และเศษผ้า เป็นต้น แหล่งโบราณคดีบ้านเชียงมีความสำคัญในระดับสากล คณะกรรมการมรดกโลกจึงได้ขึ้นบัญชีไว้เป็นมรดกโลก
ภายในแหล่งโบราณคดีบ้านเชียงยังมีการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติบ้านเชียงขึ้นเพื่อจัดแสดงโบราณวัตถุที่ได้จากการสำรวจขุดค้นภายในบริเวณบ้านเชียงและแหล่งโบราณคดีใกล้เคียงเพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ทางโบราณคดีสำหรับบุคคลที่สนใจศึกษาหาความรู้อีกด้วย