ลอบคือเครื่องมือดักจับปลา สานด้วยไม้ไผ่ใช้หวายเถาวัลย์หรือลวดรัดโครงไม้ ลอบมีช่องว่างให้ปลาว่ายเข้าไปติดอยู่ภายใน
ลอบที่มีใช้อยู่ในพื้นบ้านมีอยู่ 3 ประเภท คือ ลอบนอน ลอบยืน และลอบกุ้ง ลอบนอน ใช้ดักปลาในน้ำไหล ในขณะที่ลอบยืนนั้นใช้ดักปลาในน้ำลึก สำหรับลอบกุ้งจะใช้ลอบนอนหรือลอบยืนก็ได้ แต่การสานซี่ไม้ไผ่จะต้องมีระยะชิดกันเพื่อไม่ให้กุ้งลอดออกไปได้ หรืออาจใช้ตาข่ายถี่ ๆ หรือผ้ามุ้งคลุมรอบตัวลอบด้วย เหยื่อที่ใช้ เช่น กากน้ำตาล รำละเอียดผสมดินเหนียวปั้นเป็นก้อน ลอบจับปลาที่จัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ความเชื่อวิถีชีวิตในชุมชน วัดพระวิสุทธิวงศ์ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี มีรูปทรงที่ต่างไปจากที่อื่น คือ จะเป็นทรงกรวย ปากลอบจะกว้าง ในขณะที่ก้นลอบจะสอบลง และปล่อยปลายตอกไว้ ซึ่งจะบีบตัวเข้าหากันตามรูปทรงของลอบที่สอบลง ซึ่งเมื่อปลาเข้าไปแล้วจะไม่สามารถออกไปได้