เจดีย์เจ้าพระมหาธาตุ ตั้งอยู่ที่ บ้านธาตุ ตำบลแสนสุข อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี อ้างอิงตามตำนานกล่าวว่า สร้างขึ้นในยุคเดียวกับการสร้างพระธาตุพนม โดยชาวขอมกลุ่มหนึ่งเดินทางมาจากประเทศกัมพูชา เพื่อนำเอาสิ่งของมีค่าต่าง ๆไปร่วมบรรจุไว้ในองค์พระธาตุพนม จังหวัดนครพนม แต่เมื่อมาถึงบริเวณที่เป็นบ้านธาตุ จังหวัดอุบลราชธานีในปัจจุบัน ชาวขอมกลุ่มนี้ได้ยินเสียงฆ้องตี 3 ครั้ง ทิศทางของเสียงมาจากภูกำพร้า (บริเวณพระธาตุพนมในปัจจุบัน) พร้อมกับเสียงกลองดังกระหึ่มก้องสนั่นดังมาถึงบริเวณที่พวกขอมตั้งที่พักอยู่ จึงอาจเกิดความเข้าใจว่าพระตุพนมสร้างเสร็จแล้ว จึงตกลงสร้างเจดีย์เจ้าพระมหาธาตุไว้เพื่อเป็นที่ระลึกและสักการะ และก็เป็นที่มาของชื่อ “บ้านธาตุ”
ลักษณะเป็นเจดีย์ก่ออิฐสอดิน ฐานลักษณะบัวคว่ำ บัวหงาย ถัดขึ้นไปเป็นส่วนที่เรียกว่า “เรือนธาตุ” ก่อเป็นทรงบัวเหลี่ยมเรียวคอดขึ้นไปหาปลายยอด เป็นลักษณะที่เรียกกันว่า “กลุ่มธาตุฐานต่ำ” ที่มีอิทธิพลล้านช้างในช่วงพุทธศตวรรษที่ 21-22 เหมือนเช่น พระธาตุศรีสองรัก อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย พระธาตุวัดพระพุทธบาทบัวบาน บ้านเมือพาน อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
เจดีย์เจ้าพะระมหาธาตุได้รับบูรณะโดย เทศบาลตำบลแสนสุขในปี พ.ศ.2550 เพื่อความแข็งแรงมั่นคงและถูกต้องตามรูปแบบทางสถาปัตยกรรมเดิมสืบไป
บริเวณที่เป็นที่ตั้งของเจดีย์เจ้าพระมหาธาตุ คือในเขตบ้านธาตุ ตำบลแสนสุข อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานีนั้น เป็นพื้นที่ราบใกล้แหล่งแม่น้ำสำคัญคือ แม่น้ำมูล จึงมีประชากรตั้งบ้านเรือนค่อนข้างหนาแน่น โดยเฉพาะในปัจจุบัน เนื่องจากใกล้ที่ตั้งของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี