วัดปทุมมาลัย เป็นวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ เพราะเป็นวัดบ้านที่สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 ตั้งอยู่ที่ถนนสรรพสิทธิ์ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย วัดนี้เป็นวัดเก่าแก่ ตามหลักฐานที่ทางกรมการศาสนาระบุไว้ กล่าวว่าวัดปทุมมาลัยสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.2425 มีเนื้อที่ 15 ไร่ 2 งาน 10 ตารางวา ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2525 เขตวิสุงคามสีมากว้าง 25 เมตร ยาว 43 เมตร เจ้าอาวาสรูปปัจจุบันคือ พระครูปทุมพัฒนาการ(ทองดำ) ซึ่งเป็นเจ้าอาวาสรูปที่ 8 ของวัดปทุมมาลัย คนเฒ่าคนแก่เล่าสืบต่อกันมาว่า เดิมตั้งอยู่ที่โรงเรียนอุบลวิทยาคม ชื่อว่า วัดหนองยาง ต่อมาได้เกิดไฟไหม้กุฏิวัดหนองยาง เป็นเหตุให้ย้ายกุฏิสงฆ์ไปปลูกห่างออกไปทางทิศเหนือของกุฏิเดิม มีพระปทุมธานี(เหลี่ยม) เป็นประธานในการก่อสร้าง และได้เปลี่ยนชื่อวัดใหม่ว่า วัดปทุมมาลัย ปูชนียวัตถุประจำวัดคือ พระพิชิตมารญาณสัพญบรมครูเจ้า (พระเจ้าวิเศษ) และ พระพุทธศรีอุบลธานินทร์ปทุมมาลัยวัฒนศาสนา เป็นพระประธานในวัด มีรอยจารึกเป็นอักษรล้านนาโบราณ อยู่บนฐานพระพุทธรูป ตอนหนึ่งความว่า “หลวงทิพย์แม่กองสัก กับ สัปบุรุษทั้งปวง สร้างพระปฏิมากรนี้ไว้ เมื่อ พ.ศ. 2406” ตัวเลขนี้ ถือเป็นหลักฐานหนึ่ง บ่งบอกว่าวัดนี้สร้างมานานกว่าร้อยปีแล้ว วัดแห่งนี้เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองประจำจังหวัดอุบลราชธานี และยังเป็นวัดที่อนุรักษ์รากไม้เก่าไว้เพื่อจัดแสดงให้ประชาชนทั่วไปได้เข้าชม