บทความประวัติจังหวัดตราด : โดยดร.ชลพรรษ ดวงนภา นักวิชาการวัฒนธรรมชำนาญการ สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดตราด เป็นเอกสารเผยแพร่ทางเว็บไซต์สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดตราด จำนวน 17 หน้า ได้จัดเก็บในรูปแบบ PDF ไฟล์ เพื่อให้ประชาชนที่สนใจสามารถเปิดอ่านและดาวน์โหลดได้ที่ http://province.m-culture.go.th/trat/p9.htm จุดมุ่งหมายของบทความนี้เพื่อบอกเล่าถึงประวัติความเป็นมาของจังหวัดตราด ซึ่งได้รับสมญาว่าเป็น “เมืองเกาะครึ่งร้อย พลอยแดงค่าล้ำ ระกำแสนหวาน หลังอานหมาดี ยุทธนาวีเกาะช้าง สุดทางบูรพา” ซึ่งเป็นคำขวัญประจำจังหวัดตราดเป็นรูปเรือใบแล่นในทะเลกับโป๊ะของชาวประมง เบื้องหลังเป็นเกาะ หมายถึงเกาะเป็นจำนวนมาก เกาะที่ใหญ่ที่สุดคือเกาะช้าง ต้นไม้ประจำจังหวัดคือต้นหูกวาง ส่วนดอกไม้ประจำจังหวัดคือดอกกฤษณา ในอดีตตราดเป็นเมืองท่าชายทะเลที่มีชัยภูมิเหมาะกับการแวะจอดเรือเพื่อซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้า อ่าวเมืองตราดเป็นที่ตั้งชุมชนพ่อค้าชาวจีนที่เดินทางเข้ามาค้าขาย จังหวัดตราดเป็นจังหวัดชายแดนทางภาคตะวันออก เมื่อครั้งวิกฤตการณ์ ร.ศ. 112 ฝรั่งเศสเคยยึดเมืองตราดไว้และได้ลงนามคืนให้ในวันที่ 23 มีนาคม พ.ศ.2449 ชาวจังหวัดตราดจึงถือเอาวันที่ 23 มีนาคม เป็นวันตราดรำลึก ทางจังหวัดจึงจัดให้มีงานรำลึกตั้งแต่วันที่ 23-27 มีนาคมของทุกๆ ปี