ประวัติหมู่บ้านท่ามงคลหมู่ ๒ ตำบลแม่สาคร อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

บ้านท่ามงคล ตั้งอยู่ในเขตการปกครองตำบลแม่สาคร อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอเวียงสามาทางทิศใต้ตะวันตกเฉียงใต้ ประมาณ ๒๐ กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัดน่าน ๔๕ กิโลเมตร ใช้เส้นทางหลักคือ ถนนสายน่าน-แพร่ กิโลเมตร ที่ ๑๒๕ เข้าสู่ถนนสายสาคร-หนองห้า บ้านท่ามงคลตั้งอยู่กิโลเมตรที่ ๖-๘

ประวัติความเป็นมา

บ้านท่ามงคล หมู่ที่ ๒ ตำบลแม่สาคร อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน เดิมชื่อบ้านท่าเลอ เริ่มแรกก่อนจะก่อสร้างบ้านท่าเลอ เพราะมีพ่ออุ้ยจีนะ แม่อุ้ยนี้ อริยา พ่ออุ้ยแอกกล้อง พ่อแก้งโก๋ พ่อน้อยจา พ่อปันอ้อ ซึ่งไม่ทราบนามสกุลเดิมคนบ้านบุญยืนและบ้านกลางเวียงได้อพยพมาทำไร่ข้าว ต่อมาทางเพื่อนฝูง ญาติได้ทราบข่าวว่ามีที่ทำกินอุดมสมบูรณ์จึงได้พากันอพยพมาเพิ่มเติมจนทำให้มีประชากรเพิ่มมากขึ้น จึงได้ตั้งหมู่บ้านได้เรียกชื่อตามลำน้ำที่ได้ตั้งของหมู่บ้านว่า “บ้านตะเลอ” ซึ่งต่อมาทางการตั้งเป็นบ้านท่าเลอ เมือปีพ.ศ.๒๔๑๕ จนถึงปีพ.ศ.๒๔๘๙ ทางบ้านท่าเลอได้เกิดโรคระบาดอย่างรุนแรง ตอนนั้นมีประชากรประมาณ ๒๕๐ คน จำนวน๗๐ หลังคาเรือนพอมีโรคระบาด (ท้องร่วง) ๕หลังคาเรือนคงเหลือที่เดิมประมาณ ๓๕ หลังคาเรือน แต่ขึ้นตรงบ้านหมู่ ๕ (บ้านสาคร) ตำบลอ่ายนาไลย อำเภอสาในขณะนั้น ต่อมาเมื่อสถานการณ์เข้าสู่ภาวะปกติจึงมีผู้คนเข้ามาอาศัยเพิ่มขึ้นจนกลายเป็นบ้านท่าเลอ หมู่บ้าน ๑๑ ตำบลอ่านาไลย และเมื่อแบ่งเขตการปกครองเพิ่มขึ้น จึงแยกตำบลใหม่เป็นตำบลแม่สาคร เมื่อวันที่ ๑๔ ธันวาคม ๒๕๓๑ ทั้งนี้บ้านท่ามงคลถือเป็นการที่ตั้งสถานที่ราชการสำคัญหลายแห่ง เช่น สถานีอนามัยบ้านท่าเลอ องค์การบริการส่วนตำบลแม่สาคร โรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา

อาชีพประชากร

อาชีพส่วนใหญ่ ทำเกษตรการเชิงเขา ค้าขาย รับจ้างทั่วไป

สภาพพื้นที่

พื้นที่ส่วนใหญ่ของบ้านท่ามงคลเป็นเนินเขา มีพื้นที่ราบเพียงเล็กน้อย พื้นที่อยู่อาศัยและที่ทำกินอยู่ในป่าสงวนแทบทั้งหมด ประมาณ ๒๕๐๐๐ ไร่