เทศกาลโลกของกว่าง นักสู่แห่งขุนเขา

กว่างเป็นสัตว์ปีก ซึ่งเป็นสิ่งชี้วัดหรือการบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ ของป่าไม้ซึ่งเป็นที่แหล่งผสมพันธ์ของกว่าง และสืบเนื่องจากการผสมพันธ์ของกว่าง จึงได้มีการนำกว่างมาชนหรือต่อสู้อันเป็นสัญชาตญาณเพื่อดำรงเผ่าพันธุ์ของกว่าง และได้มีแข่งขันทุปี จนสืบทอดเป็นวิถีวัฒนธรรมของชาวบ้านในบริเวณป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์โดยเฉพาะช่วงที่ต้นไผ่แทงช่อในช่วงปลายพรรษา อำเภอปัว จังหวัดน่าน จึงได้มีการจัดงาน "โลกของกว่าง" ขึ้นเป็นประจำทุกปีช่วงเดือนกันยายน นอกเหนือจากนั้น กว่างเป็นสัตว์หายาก ซึ่งในช่วงเทศกาลชนกว่างก็จะมีการนำเสนอองค์ความรู้ของวงชีวิตกว่าง และการเพาะพันธุ์กว่างเพื่อการขยายพันธุ์สืบต่อไป

อำเภอปัว จังหวัดน่าน กำหนดจัดงาน “เทศกาลโลกของกว่าง นักสู้แห่งขุนเขา” ขึ้นช่วงเดือนกันยายน ของทุกปี เพื่อเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีการประลองกว่างอันเก่าแก่ของภาคเหนือ ให้แก่อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาและดำรงรักษาให้คงอยู่ ตลอดจนเป็นการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ และส่งเสริมการท่องเที่ยวของอำเภอปัวและจังหวัดน่าน โดยมีกิจกรรมการแสดง การประกวดแข่งขัน ดังนี้

1. ขบวนแห่หุ่นกว่างขนาดใหญ่ชนิดต่าง ๆ ที่มีความสวยงามน่าชม

2. นิทรรศการโลกของกว่าง แสดงวงจรชีวิตกว่างสายพันธุ์ด้วงกว่างทั้งในและต่างประเทศจัดแสดงกว่างที่มีชีวิตและกว่างสต๊าฟทุกชนิด

3. การประกวดกว่างสวยงาม 4 ชนิด ได้แก่ กว่างโซ้ง กว่างแซม กว่าง 3 เขา กว่าง 5 เขา โดยผู้ชนะเลิศจะได้โล่และเงินรางวัล

4. การแข่งขันประลองกว่าง และการแข่งขันวิ่งกว่างจำลอง

5. การประกวดธิดากว่าง โดยรับสมัครจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และกานัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยฯ เพื่อเสริมสร้างความสามัคคีของผู้นาท้องที่และท้องถิ่น

6. การประกวดการร้องเพลงลูกทุ่ง

7. การประกวดวาดภาพกว่างประเภทเยาวชน เพื่อเป็นการส่งเสริมให้เยาวชนตระหนักหนักถึงการอนุรักษ์พันธุ์กว่าง

8. จัดแสดงและจัดจำหน่ายสินค้า ผลิตภัณฑ์ OTOP ที่ได้รับรางวัลระดับ 3-5 ดาว และผลิตภัณฑ์ชุมชนในอำเภอปัว9. การจำหน่ายสินค้าราคาถูกจากโรงงานหลากหลายประเภท