“ปลาส้ม” เมนูในการถนอมอาหารให้เก็บไว้กินได้นานๆ เป็นภูมิปัญญาของคนไทย ส่วนผสมสามารถหาได้ง่ายๆ ในครัวเรือน ทากิน ทาขาย สูตรรสชาติเปรี้ยวกาลังดี อร่อย ทอดให้เหลือง กินกับข้าวสวยร้อนๆ กับผักสดพริกทอดก็อร่อย
อุปกรณ์และวัตถุดิบ
-กะละมังสเตนเลส ขนาดใส่ปลาได้ประมาณ 3-5 กก. 1 ใบ
-กะละมังพลาสติก ไว้สาหรับแช่หรือหมักปลา 1 ใบ
-ปลาตะเพียน 3 กิโลกรัม
-ข้าวเหนียวนึ่งสุก 1 ถ้วย
-เกลือ 1 ถ้วย
-กระเทียม 1 ถ้วย โคลกหยาบๆ
-น้าตาลทราย 1 ช้อนชา
-ผงปรุงรส (พอให้ได้รสชาติความนัว)
วิธีทำ
1. นำปลาตะเพียน มาล้างทำความสะอาด ผ่าท้องควักไส้ ขอดเกล็ดออกให้หมด แล้วล้างอีกรอบให้สะอาด
2. เมื่อล้างสะอาดเรียบร้อยแล้วใช้มีดบั้งตามยาวของตัวปลา ประมาณ 3 ขีด และทุบตามตัวปลาให้ปลานิ่ม
3. แล้วนำเกลือมาทาทั่วตัวปลา ใส่เกลือเข้าไปในท้องปลาและในเหงือกของปลาที่เราทุบจนอ่อนแล้ว หาถาดหรือฝาหม้อมาปิด หมักไว้ 1 คืน
4. เมื่อหมักไว้ครบหนึ่งคืนแล้ว นำปลาที่หมักไว้มาล้างน้ำสะอาด ให้เกลือออกให้หมด ประมาณ 4-5 น้ำ แล้วแช่น้าเปล่าไว้ประมาณ 3 ชั่วโมง เพื่อให้ปลาหมดความเค็ม แช่จนเนื้อปลาขาว แตะ ๆ ชิมดูก็ได้ว่าเนื้อปลาจืดแล้วก็เป็นอันใช้ได้
5. ในระหว่างที่เราล้าง แล้วนำปลาไปแช่น้ำเปล่านั้น เราก็มาเตรียมเครื่องปรุงรอ คือข้าวเหนียวนึ่งสุก ให้นำไปแช่น้ำประมาณ 2-3 ชั่วโมง แช่จนข้าวเหนียวบวมน้ำ แล้วก็กรองเอาน้ำออก และนำกระเทียมมาโคลกให้พอหยาบๆเตรียมไว้
6. เมื่อล้างปลาจนหมดความเค็มและจืดเรียบร้อยแล้ว และก็ได้ทั้งข้าวเหนียวที่แช่ได้ที่พร้อมกับกระเทียมโขลกเตรียมไว้เรียบร้อยแล้ว ก็ทำการปรุง ให้นำข้าวเหนียวและกระเทียมมาปรุงโดยใส่น้ำตาลหนึ่งช้อนชา ผงปรุงรสเพิ่มความนัวของปลาส้ม ใส่ถุงมือหรือใช้ถุงพลาสติกสะอาดๆ สวมมือ แต่ถ้าล้างมือสะอาดแล้วก็ไม่เป็นไร นำเครื่องปรุงมาใส่ในท้อง ในเหงือกของปลา แล้วก็บีบนวดตัวปลาให้นิ่ม ให้เครื่องเข้าไปในเนื้อปลา มากที่สุด
7. แล้วนำมาเรียงในกะละมังสแตนเลสที่เตรียมไว้ให้สวยงาม โดยวางตัวปลาทับกัน วางเสร็จแล้วให้หาถาดมาปิดทับบนตัวปลา แล้วใช้ครกทับไว้ เพื่อให้เนื้อปลาแน่น และเครื่องปรุงจะได้ซึมเข้าในเนื้อปลาได้ง่ายและทั่วถึง ประมาณ 3 วัน ก็นำมาประกอบอาหารโดยการทอดหรือนึ่ง หรือจะรับประทานกับผักสด แอ้มพริกสด และกระเทียม พร้อมข้าวเหนียวร้อน
สูตรนี้เป็นสูตรดั้งเดิมที่เจ้าของสูตรทำมาตั้งแต่เด็กๆแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน สามารถนำไปทำรับประทานหรือจะลองทำเป็นอาชีพเสริม
เคล็ดลับ ก่อนนำปลาส้มลงทอด ตีไข่ไก่ให้แตกแล้วนำปลาไปคลุกไข่ไก่ แล้วนำลงทอดในน้ำมันจะทำให้เนื้อปลาไม่แตกยุ่ย กลิ่มหอม มีสีสวยงามน่ารับประทานยิ่งขึ้น
หากใครที่มีปลาเยอะก็สามารถทำปลาส้มขายได้ ลงทุนไม่มาก ทำง่าย ที่จริงแล้วปลาส้มนั้นมีหลายประเภท เช่น อย่างที่เราทำคือปลาส้มตัว ใช้ปลาทั้งตัว ปลาส้มชิ้น เป็นปลาส้มที่ทำจากเนื้อปลาล้วน ที่หั่นเป็นชิ้นตามขวาง ปลาส้มเส้น คือปลาส้มที่ทำจากเนื้อปลาล้วนที่หั่นเป็นเส้น ปลาส้มฟัก หรือแหนมปลา เป็นปลาส้มที่ทำจากเนื้อปลาล้วนที่บดหรือสับ
กลุ่มอาชีพหมี่กรอบปลาส้มบ้านสุขสาราญ
นางบำรุง มาเสนาะ ที่อยู่ 94 หมู่ 11 ตาบลตากฟ้า อาเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ โทร 095-8409912