นาซิดาแฆ (Nasidagae) นาซิดาแฆ เรียกเป็นภาษาไทยว่า “ข้าวมันแกงไก่”เป็นอาหารพื้นเมืองของชาวไทยมุสลิมในภาคใต้ คำว่า “นาซิดาแฆ” หมายถึง ข้าวสำหรับคนอนาถา เพราะส่วนสำคัญของ นาซิดาแฆ ผุ้มีรายได้น้อยสามารถจะทำได้ อีกความหมายหนึ่ง หมายถึง ข้าวของคนต่างถิ่น เนื่องจากชาวอินโดนีเซีย เป็นผู้นำมาเผยแพร่ ซึ่งในการทำ นาซิดาแฆ จะมี ๒ ขั้นตอน คือ ขั้นตอนทำข้าว และแกง ชื่อผู้ให้สัมภาษณ์ นางแมะบูงอ หะแว อายุ ๖๓ ปี อาชีพ ค้าขาย มีประสบการณ์ในการทำอาหาร ๔๐ ปี ที่อยู่ บ้านเลขที่ ๘๖/๑ หมู่ที่ ๑ ถนนจรูญวิถี อำเภอรามัน จังหวัดยะลา จำหน่ายที่บ้านเลขที่ บ้านเลขที่ ๘๖/๑ หมู่ที่ ๑ ถนนจรูญวิถี อำเภอรามัน จังหวัดยะลา ตั้งแต่เวลา ๐๗.๐๐ เป็นต้นไป เบอร์โทรศัพท์บ้าน ๐- ๗๓๒๕ – ๔๒๘๘ ประเพณี นาซิดาแฆ เป็นอาหารพื้นเมืองที่เป็นเอกลักษณ์ของคนไทยนับถือศาสนาอิสลามในภาคใต้ รับประทานเป็นอาหารมื้อหลักในตอนเช้าและงานประเพณีสำคัญ เครื่องปรุง ๑. ข้าวเจ้าหอมมะลิสังหยด ๓ ลิตร ๒. ข้าวเหนียว ๑.๕ ลิตร ๓. หอมแดง ๓ ขีด ๔. ขิง ๑ ขีด ๕. หัวกะทิ ๑ กิโลกรัม ๖. เกลือ ๒ ช้อนชา ๗. น้ำดาลทราย ๒ ช้อนชา ๘. เม็ดฮาลือบอ ๘ ช้อนโต๊ะ วิธีทำ ๑. แช่ข้าวเหนียวในน้ำสะอาด ประมาณ ๓ - ๔ ชั่วโมง ๒. นำข้าวเหนียวและข้าวเจ้ามาผสมกันแล้วนำไปนึ่งพอสุก ๓. นำหัวกะทิครึ่งหนึ่งมาใส่ลงในข้าวเจ้าและข้าวเหนียวที่กำลังสุก คนให้ทั่วใส่ฮาลือบอแล้วเคล้าให้เข้ากัน ๔. เอาหัวกะทิส่วนที่เหลือใส่น้ำตาล เกลือ หอมซอย ขิงซอย ผสมกัน ชิมรสให้กลมกล่อมแล้วนำมามูลกับข้าวที่นึ่งสุกแล้ว แกงไก่ ส่วนผสม ๑. มะพร้าว ๑ กิโลกรัม ๒. หน้าอกไก่ ๑.๕ กิโลกรัม ๓. พริกแห้ง ๒๐ เม็ด ๔. หอมแดง ๑๐ หัว ๕. กระเทียม ๘ กลีบ ๖. ตะไคร้ ๓ ต้น ๗. ข่า ๑ ขีด ๘. ขมิ้น ๑ ช้อนโต๊ะ ๙. น้ำตาลแว่น ๑ แว่น ๑๐. น้ำมะขามเปียกครึ่งถ้วย ๑๑. ไข่ไก่ต้ม ๑๐ ฟอง วิธีทำ ๑. โขลกเครื่องแกงเข้าด้วยกันให้ละเอียด ๒. นำหัวกะทิมาผัดกับเครื่องแกงจนแตกมัน ๓. นำไก่พร้อมหางกะทิและเครื่องปรุงตามลงไป ชิมรสให้ออกเค็มนำหน้า ๔. เสิร์ฟพร้อมกับไข่ต้มและผักสด เช่น แตงกวา เมื่อข้าวที่มูลไว้เย็นแล้วตักใส่จานโรยหน้าด้วย “ซามาโญ” (มะพร้าวคั่วตำกับเกลือและน้ำตาล) เครื่องปรุงซามาโญ ๑. มะพร้าวคั่ว ๔ ช้อนโต๊ะ ๒. ตะไคร้หั่นฝอย ๒ ต้น ๓. น้ำตาลแว่น ๒ แว่น ๔. หอมแดง ๕ หัว ๕. กระเทียม ๓ กลีบ ๖. เกลือ ๑ ช้อนชา ๗. ปลาทูต้ม ๑ ตัว วิธีทำ นำมะพร้าวมาโขลกผสมกับเครื่องปรุงทั้งหมดให้ละเอียด พร้อมทั้งปลาทูใส่เนื้อปลาทูต้ม โขลกแล้วชิมรส