กลุ่มชนกูย เรียกว่า แซนกะโมจ กลุ่มชนเขมร เรียก แซนขะมอจ กลุ่มชนลาว เรียก เซ่นผี พิธีกรรมเซ่นผีเป็นพิธีกรรมความเชื่อมาแต่ดั้งเดิมของชาติพันธุ์กูย/กวย ชาติพันธุ์เขมร และชาติพันธุ์ลาว มาแต่บรรพบุรุษ ที่จะประกอบพิธี เซ่น สังเวย บวงสรวงดวงวิญญาณบรรพบุรุษได้แก่ ญาติผู้ใหญ่ ผีพ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ที่ล่วงลับไปแล้วด้วยความอาลัยและเคารพ แม้ท่านเหล่านั้นจะตายไปนานแล้ว ลูกหลานก็ยังนึกว่า ท่านยังไม่ได้จากลูกหลานไปไหน ยังคงเวียนว่ายไปมา หรือสิ่งสถิตอยู่ในบ้านเรือนมิได้ไปไหน คอยคุ้มครองปกปักรักษา ดูแลเอาใจใส่ลูกหลานที่ยังมีชีวิตอยู่ให้มีความสุข ความเจริญ ให้ตั้งตนอยู่ในศีลธรรม จารีตประเพณี หรือให้โทษให้ทุกข์ เมื่อลูกหลานทะเลาะเบาะแว้งกัน หรือประพฤติตนนอกรีตนอกรอยประเพณี เครื่องเซ่นผีบรรพบุรุษ ประกอบด้วยไก่ต้มทั้งตัว ๑ ตัว สุรา ๑ ขวด หมากพลู ๕ คำ บุหรี่ ๕ มวน น้ำดื่ม ๑ ขัน ข้าว ๑ จาน แกง ๑ ถ้วย เทียน ๑ คู่ ธูป ๑ คู่ น้ำส้ม ๑ ขวด และด้ายผูกแขนผสมขมิ้น ก่อนการประกอบพิธี จะบอกประกาศ นัดญาติ ๆ พี่น้อง และเพื่อนบ้านใกล้เคียงให้มาร่วมพิธี จะนิยมประกอบพิธีในตอนเช้า ปูสื่อบนเรือน หรือที่ที่กำหนดไว้ประกอบพิธี นำเครื่องเซ่นไหว้ที่เตรียมไว้จัดลงบนถาด หรือภาชนะที่เตรียมไว้ วางรายล้อมถาด วางไก่ต้ม ญาติผู้ใหญ่ หรือผู้อาวุโสสูงสุด จุดธูป เทียน กล่าวอัญเชิญผีบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว ขอเชิญกลับมารับเครื่องเซ่นไหว้ บวงสรวงครั้งนี้โดยถ้วนหน้า ผู้เชิญ และผู้ร่วมพิธีจะเอ่ยชื่อญาติ หรือบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วเท่าที่จำได้ทั้งหมดให้มากิน มารับเครื่องเซ่นไหว้ครั้งนี้ให้อิ่มหนำสำราญกันทุกคน แล้วรินสุรา น้ำส้ม น้ำเปล่า และอื่นๆคนละชนิดลงบนภาชนะ จะรินสิ่งไหนก่อนก็ได้ พร้อมออกชื่อเชื้อเชิญ เรียกดวงวิญญาณมารับ และบอกกล่าวให้ท่าน รับรู้ในการจัดพิธีเซ่นไหว้ครั้งนี้ ขอให้ท่านคุ้มครอง ปกป้องดูแลลูกหลานที่ยังมีชีวิตอยู่ ญาติผู้ใหญ่ก็จะอวยพรเพื่อเป็นสิริมงคล และขวัญกำลังใจ ญาติๆผู้ร่วมพิธีจะนำด้ายผสมกับขมิ้นที่เตรียมไว้มาผูกแขน ผูกข้อมือ โดยญาติผู้ใหญ่จะเป็นฝ่ายผูกให้ผู้น้อยก่อน แล้ว ผู้น้อยก็จะผูกตอบญาติผู้ใหญ่เวียนไปจนครบทุกคน จากนั้นญาติผู้ใหญ่ก็จะลาและกล่าวส่งผี บรรพบุรุษกลับไป พร้อมรดน้ำไปด้วย จากนั้นจะแบ่งเครื่องเซ่นอย่างละนิดละหน่อยส่งเป็นเสบียงให้บรรพบุรุษนำกลับไปเป็นการส่งกลับบ้าน ซึ่งกลุ่มชนกูย/กวย เรียกว่า ซูนล็อบเซาะ กลุ่มชนเขมร เรียกว่า “ปะจีร” หมายถึงการเอาไปทิ้งหรือฝากสิ่งของเครื่องเซ่นให้ผีนำกลับไปกินที่บ้าน หลังจากเสร็จพิธีเซ่นผีบรรพบุรุษแล้วก็รับประทานอาหารร่วมกัน มีพิธีกรรมของกลุ่มชนกลุ่มหนึ่ง ซึ่งเรียกว่า กูยอาจีง หมายถึง กลุ่มชนกูย ที่มีอาชีพเลี้ยงช้าง ซึ่งจะมีพิธีเซ่นบวงสรวงผีปะกำ ที่เรียกเป็นภาษากูย/กวยว่า “แซนกะโมจปะกำ” เพื่อให้ผีปะกำคุ้มครอง ให้ชีวิตของตนและครอบครัวมีความสุข ความปลอดภัย อยู่ดี มีสุขและมีความเจริญก้าวหน้า พิธีเซ่นผีปะกำของกลุ่มชนกูย / กวยที่มีอาชีพเลี้ยงช้าง(กูยอาจีง) ถือเป็นพิธีกรรมที่มีความสำคัญมากในวิถีชีวิตของกลุ่มชนเผ่าพันธุ์นี้ เนื่องจากผีปะกำ เป็นผีบรรพบุรุษหลักที่ชาวกูย/กวยอะจีงจะต้องเคารพนับถือสักการะก่อนพิธีกรรมอื่น ๆ เสมอ ชาวบ้านจะนิยมเซ่นผีบรรพบุรุษ และขณะเดียวกันชาวกูย/กวยอะจีงจะเซ่นผีปะกำในโอกาสสำคัญ ๆ ที่มีผลต่อการดำรงชีวิต การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต เช่น การเกิด การตาย การแต่งงาน ขึ้นบ้านใหม่ การเดินทาง การโยกย้ายถิ่นฐาน การพ้นจากเคราะห์พิบัติ เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อความเป็นสิริมงคล และขอความคุ้มครอง ดูแลรักษา อันเป็นการสร้างกำลังใจ เพื่อให้เกิดความมั่นใจอีกทางหนึ่ง การเซ่นผีบรรพบุรุษ ผู้นำประกอบพิธีส่วนมากจะเป็นญาติผู้ใหญ่ แต่ถ้าเป็นการเซ่นผีปะกำ ของชาวกูยอะจีง (กลุ่มชนกูย/กวยเลี้ยงช้าง) ผู้นำประกอบพิธีกรรมจะต้องเป็นหมอช้างคนใดคนหนึ่งก็ได้ และสามารถเซ่นผีบรรพบุรุษ หรือเซ่นผีปะกำ สามารถทำได้ตลอดเวลาตามแต่วัตถุประสงค์ของผู้ประกอบพิธี