ย่านทุ่งแก้ว เป็นแหล่งโบราณคดีประเภทตลาดย่านการค้าโบราณสมัยอยุธยา ตั้งอยู่ที่ตำบล

คลองสระบัว อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สภาพปัจจุบันเป็นบริเวณบ้านเรือนราษฎร ย่านทุ่งแก้วเป็นย่านที่อยู่ทางทิศตะวันออกของคลองสระบัว ส่วนย่านใกล้เคียงกันคือ ย่านทุ่งขวัญจะอยู่ทางทิศตะวันตกของคลองสระบัว

จากหลักฐานทางเอกสารทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีพบว่าย่านการค้าจะพบทั้งภายใน

เกาะเมืองและนอกเกาะเมืองจะมีตลาดและย่านการค้าซึ่งเป็นสถานที่ขายของสดเช้าเย็น ขายของชำ ผลิตและขายสินค้าประเภทต่างๆ และเนื่องจากกรุงศรีอยุธยาเป็นเมืองที่มีการใช้การสัญจรทางน้ำเป็นหลักนอกเหนือจากการสัญจรทางบก จึงมีตลาดน้ำและตลาดบกจำนวนมาก

ย่านการค้าในสมัยอยุธยามักจะอยู่ริมแม่น้ำรอบเกาะเมือง เนื่องจากเป็นเส้นทางหลักในการ

คมนาคมขนส่งสินค้ามาจากทั้งในประเทศและต่างประเทศ ในคำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม บรรยายถึงสภาพของริมแม่น้ำทั้งสองฝั่งรอบกรุงศรีอยุธยาไว้ว่าราษฎรทำการค้ากันอยู่เป็นย่านเป็นตำบลนับได้ถึง 52 ตำบล โดยมีชื่อของ "..ทุ่งแก้ว" ที่มีชื่อสินค้าหรือแหล่งการผลิตสิ่งของเครื่องใช้ในบริเวณทุ่งแก้ว จึงเรียกว่า"ย่านทุ่งแก้ว" ที่จะมีอยู่ 7 ตำบล คือ

"...บ้านเกาะขาดหล่อผอบยาเต้าปูนทองเหลือง และเท้าพานไม้คลักปูนลนหงษขาย 1 บ้าน

วัดครุธปั้นนางเลิ้งสำหรับใส่น้ำขาย 1 บ้านริมวัดธรณีเลื่อยกระดานไม้งิ้วไม้อุโลกขาย 1 บ้านริมวัดพร้าวพวกพราหมณ์แลไทยทำแป้งหอม น้ำมันหอม กระแจะน้ำอบ ธูปกระดาษแลเครื่องหอมทาขาย 1 บ้านท่าโขลงตั้งเตาตีเหลกตะปูตะปลิงใหญ่น้อยขาย 1 บ้านคนทีปั้นกระโถนดินกระถางดินปลูกต้นไม้ แลตะคันเชิงไฟเตาไฟ และปั้นรูปช้างรูปม้าตุ๊กตาต่างๆ ขาย 1 บ้านริมวัดโรงฆ้องแถวถนนน่าบ้านเจ้าพระยาจักรีนั้น พวกหมู่นั้นเป็นแม่ค้าซื้อกล้วยดิบมาบ่มแลต้มขาย 1 บ้านเจดตำบลนี้อยู่ในเกาะทุ่งแก้ว..."

นั้นคือ ย่านทุ่งแก้ว ประกอบด้วย 1.บ้านเกาะขาด หล่อผอบยา เต้าปูนทองเหลือง เท้าพาน

ไม้ควักปูนสนหงษ์ 2.บ้านวัดครุธ ทำหม้อนางเลิ้ง(หม้ออีเอิ้ง,ตุ่มน้ำ)สำหรับใส่น้ำ 3.บ้านริมวัดธรณี เลื่อยไม้กระดานจากไม้งิ้ว ไม้อุโลก 4.บ้านริมวัดพร้าว เป็นกลุ่มคนพราหมณ์และคนไทย ทำแป้งหอม น้ำมันหอม กระแจะน้ำอบ ธูป กระดาษ และเครื่องหอมทาตัว 5.บ้านท่าโขลง ตั้งเตาตีเหล็ก ตะปู ตะปลิง 6.บ้านคนที ปั้นกระโถนดิน กระถางดินปลูกต้นไม้ และตะคันเชิงไฟ เตาไฟและปั้นตุ๊กตา รูปช้าง ม้า และ7.บ้านริมวัดโรงฆ้อง(วัดวงษ์ฆ้อง) เป็นกลุ่มแม่ค้าขายกล้วยดิบมาบ่ม กล้วยต้ม