พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมด็จพระปรเมนทรมหาอนันทมหิดล ประดิษฐานอยู่
ณ สนามกลางโรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย บริเวณด้านหน้าอาคารสิริมังคลานันท์ ภายในโรงเรียน
อยุธยาวิทยาลัย ถนนป่าโทน ตำบลประตูชัย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
เมื่อปีพ.ศ. 2481 พระบาทสมด็จพระปรเมนทรมหาอนันทมหิดล ได้ทรงมีพระกรุณาธิคุณ
ต่อโรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย โดยพระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ จำนวน ๑๐๐,๐๐๐ บาท
สร้างอาคารเรียน 2 ชั้น 1 หลัง หอประชุม 1 หลัง โรงอาหาร 1 หลัง บ้านพักครู 20 หลัง ได้ตั้งชื่อ
อาคารเรียนว่า “อาคารพระราชทาน” และในปีเดียวกัน สมาคมศิษย์เก่าอยุธยาวิทยาลัย น้อมรำลึก
ในพระมหากรุณาธิคุณ จึงได้สร้างพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมด็จพระปรเมนทรมหาอนันท
มหิดล ประดิษฐานไว้ที่อาคารพระราชทาน
ต่อมาในปี พ.ศ.2487 โรงเรียนอยุธยาวิทยาลัยได้ขอพระราชทานอัญเชิญพระปรมาภิไธย
ย่อ อปร. มาเป็นสัญลักษณ์ของโรงเรียน
ทุกวันจันทร์ นักเรียนโรงเรียนอยุธยาวิทยาลัยจะทำการถวายพวงมาลัยข้อพระกรและ
ทำการถวายบังคมพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมด็จพระปรเมนทรมหาอนันทมหิดล โดย
พร้อมเพรียงกัน
และในวันที่ 9 มิถุนายน ของทุกปี ซึ่งเป็นวันคล้ายวันสวรรคต ทางโรงเรียนอยุธยาวิทยาลัย
คณะผู้บริหาร คณะครู สมาคมนักเรียนเก่าอยุธยาวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ นักเรียนปัจจุบัน
ศิษย์เก่า ส่วนราชการจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้จัดพิธีบำเพ็ญกุศลทักษิณานุประทาน พิธีวาง
พวงมาลาและถวายราชสักการะพระบรมราชานุสาวรีย์ฯ เพื่อเป็นการสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ
ของพระองค์ท่าน
โดย...วัฒนธรรมอำเภอพระนครศรีอยุธยา
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพระนครศรีอยุธยา