ชื่อ
ประเพณีแข่งเรือออกพรรษาอำเภอเวียงสา
ความหมาย
ประเพณีแข่งเรือออกพรรษา เป็นการแข่งเรือในงานบุญถวายทานสลากภัตวัดบุญยืนในเทศกาลออกพรรษาของอำเภอเวียงสา ที่ถือปฏิบัติมาช้านาน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์อันโดดเด่น และเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของอำเภอเวียงสา
ประวัติความเป็นมา
ประเพณีแข่งเรือออกพรรษาของอำเภอเวียงสา เป็นประเพณีเก่าแก่ที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาลเป็นเวลาอันยาวนาน การแข่งเรือเริ่มจากที่คณะศรัทธาและพระสงฆ์ที่นำเรือมาจอดยังท่าน้ำบ้านป่ากล้วย ซึ่งต่างก็อวดรูปทรงเรือของกันและกัน ทั้งยังกระเซ้าเย้าแหย่ ท้าทายกันในเรื่องความเร็ว ด้วยความสนุกสนาน และการตานก๋วยสลากสมัยนั้น ก็มีการเลี้ยงเหล้าขาว จึงทำให้เกิดความคึกคะนอง และท้ายทายด้วยการเอาเรือมาประลองกันด้วยความสมัครใจ โดยไม่เกี่่ยงว่าเรือใครใหญ่ เรือใครเล็ก เมื่อมีการตานสลากทุกปี คนเรือก็มารแข่งขันกันเล่นทุกปี จนเป็นที่สนใจของชาวเมือง จึงจัดให้มีการแข่งขัีนจริงเกิดขึ้น จนแพร่หลายไปยังหมู่บ้านอื่น ต่อมามีการปรับปรุงเรือให้เกิดความสวยงามและความเร็ว โดยนิยมใช้ไม้ตะเคียนมาขุดเรือ และแกะสลักหัวเรือเป็นหัวพญานาคอวดเขี้ยวยาวโง้งน่าเกรงขาม วาดลวดลายข้างเรือ ทาสีสวยสดใส รวมทั้งแกะสลักหางเรืออย่างสวยงาม รางวัลที่ได้รับสำหรับเรือที่ชนะ คือ ธงชัย
ในปัจจุบัน การแข่งเรือออกพรรษา ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตน- ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี โปรดเกล้าพระราชทานถ้วยรางวัลเรือใหญ่ เรือกลาง เรือเล็ก ยังความปลาบปลื้มให้กับชาวเรือในจังหวัดน่านเป็นอย่างยิ่ง และชาวอำเภอเวียงสา ได้ร่วมกันอนุรักษ์ ประเพณีการแข่งเรือออกพรรษา โดยกำหนดให้เรือที่จะเข้าร่วมแข่งขัน ต้องมีลักษณะเรือที่เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดน่านเท่านั้น
วัตถุประสงค์
1. เพื่อส่งเสริมและอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่นให้คงไว้สืบไป
2. เพื่อปลูกจิตสำนึกให้เด็กเยาวชนและประชาชนในท้องถิ่นร่วมสืบสานวัฒนธรรมประเพณีให้คงอยู่อย่างยั่งยืน
3. เพื่อประชาสัมพันธ์งานประเพณีแข่งเรือ ให้เป็นที่รู้จักของชาวไทยและชาวต่างประเทศ
4. เพื่อเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยวของจังหวัดน่าน
โอกาส ฤดูกาล เวลา สถานที่
งานประเพณีแข่งเรือเอกลักษณ์จังหวัดน่าน กำหนดจัดแข่งเรือในวันออกพรรษา (เดือนตุลาคม) ณ บริเวณท่าน้ำบ้านป่ากล้วย ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน
กลุ่มเป้าหมาย
เด็กเยาวชนและประชาชนอำเภอเวียงสา และจังหวัดน่าน
สถานที่จัดกิจกรรม
ลำน้ำน่าน บริเวณท่าน้ำบ้านป่ากล้วย ตำบลกลางเวียง อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน