ปลาร้าบองสมุนไพรเป็นภูมิปัญญาหนึ่งในการถนอมอาหารของชาวบ้านนางิ้ว นาโพธิ์ ตำบลนางิ้ว ที่ทำสืบทอดต่อกันมา โดยการนำเอาปลาร้า มาปรุงร่วมกันกับเครื่องเทศสมุนไพรในครัวมาแปรรูปเป็นปลาร้าบอง หรือที่เรียกว่าน้ำพริก อีกชนิดหนึ่งของชาวอีสานที่สามารถใช้รับประทานกับผักสด เช่น มะเขือ แตงกวา ยอดกระถิ่นอ่อน ผักต่าง ๆ และผักต้ม หรือผักลวก รับประทานกับข้าวเหนี่ยว ที่มีรสชาติความอร่อย แซบอีหลี กลุ่มปลาร้าบองบ้านนางิ้ว นาโพธิ์ นำโดยแม่สัมฤทธิ์ นาคมาก ประธานกลุ่ม ได้มีการการพัฒนาคือการทำให้สุก สะอาด ผสมกับสมุนไพรในครัว และบรรจุภัณฑ์ใส่กล่อง เก็บเข้าตู้เย็นเก็บรักษาไว้รับประทานได้นาน

วัตถุดิบและส่วนประกอบ

1. เนื้อปลาร้าบดละเอียด 5.00 กิโลกรัม

2. พริกป่น 1.50 กิโลกรัม

3 ตะไคร้ 2.00 กิโลกรัม

4. ใบมะกรูดพอประมาณ

5. ข่าพอประมาณ

6. หอม 2.00 กิโลกรัม

7. กระเทียม 2.00 กิโลกรัม

8. ปลาย่างป่น 1.00 กิโลกรัม

9. น้ำมะขามเปียกพอประมาณ

10. เกลือป่นพอประมาณ

11. น้ำตาลทรายพอประมาณ

ขั้นตอนการผลิต

1.นำสมุนไพร หอมกระเทียม มาแกะเปลือก ออกมาคัวให้หอมและตำบดละเอียดพักไว้

2. นำข้า ตะไคร้ ใบมะกรูด หั่นฝอย คั่วให้หอมตำหรือบดให้ละเอียด

3. จากนั้นนำปลาร้าบดผสมพร้อมปลาป่นและสมุนไพรทุกชนิดที่คั่วบดละเอียด ผสมตำให้เข้ากันและผสมน้ำมะขามเปียกสุกน้ำตาลทรายและเกลือให้เค็มพอประมาณ

4. นำปลาร้าบองสมุนไพรทั้งหมดใส่กะทะคั่วให้สุกอีกครั้งทิ้งไว้ให้เย็น

5. นำมาบรรจุภัณฑ์ใสกระป๋องให้เรียบร้อยพร้อมจำหน่าย

เทคนิค/เคล็ดลับในการผลิตขั้นตอนการผลิตทุกขั้นตอน เน้นเรื่องการทำให้สุกและความสะอาด การบรรจุในภาชนะที่สะอาด แห้งเรียบร้อยปิดสนิท สามารถป้องกันการปนเปื้อนจารสิ่งสกปรกภายนอกได้ สามรถเก็บไว้รับประทานได้นาน