เมืองเก่าโกตาบารู สถานที่ตั้ง หมู่ที่ 2 ตำบลโกตาบารู อำเภอรามัน จังหวัดยะลา ประวัติความเป็นมา เดิมคือเมืองรามัน หรือ โกตาบารู เป็นเมืองที่มีทรัพยากรธรรมชาติ เช่น ช้าง ป่าไม้ ทอง และแร่ทับทิม มีอาณาเขตติดต่อกับเมืองสายบุรี เมืองยะลา เมืองระแงะ และเมืองเปอร์ลิสของมาเลเซีย มีเจ้าเมืองชื่อโต๊ะนิ เป็นที่เคารพนับถือของชาวไทยพุทธ มุสลิม และชาวจีนทั้งนอกและในท้องถิ่น โต๊ะนิเป็นผู้ที่ชอบกีฬาสิละมาก จะให้ชายหนุ่มในวัง รำสิละกันทุกคนโดยหาครูมาฝึกจากเมืองโกตาบารูในรัฐกลันตันของมาเลเซีย เมื่อถึงวันสำคัญจะมีการแข่งขันประกวดสิละ กลางคืนจะมีการแสดงลิเกฮูลู เมืองนี้จึงได้ชื่อว่า "โกตอราไม" แปลว่าเมืองรื่นเริง บางโอกาสจะเชิญเจ้าเมืองต่าง ๆ มาร่วมในงานด้วย เมืองเหล่านั้นจะมีของขวัญมาให้เจ้าภาพ เช่น ช้าง ม้า วัว - ควาย ของป่า อาหาร และชาวซาไก ตลอดจนของมีค่าอื่น ๆ เช่น ทอง เพชร ถาดทองเหลือง หม้อหุงข้าว เป็นต้น เจ้าเมืองผู้ครองเมืองโกตาบารูคนแรกและคนสุดท้ายของการปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราช คือ ต่วนมาลาแลยาวอ ต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยารัตนภักดี(พ.ศ.2465) ความสำคัญต่อชุมชน เมืองเก่าโกตาบารูเป็นอำเภอสังกัดจังหวัดยะลามาจนถึง พ.ศ. 2481 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นเมืองรามันตามเดิม ด้วยเหตุผลสำคัญ คือ "เพื่อรักษาไว้ซึ่งประวัติศาสตร์แห่งท้องถิ่น" ตามนโยบายของกระทรวงมหาดไทย ตามหนังสือที่ 2302 / 2481 ลงวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2481 ลักษณะทางสถาปัตยกรรม ร่องรอยที่เหลือไว้ให้เห็น คือ หลุมฝังศพพระยา รามัน ตั้งอยู่ในสุสานสาธารณะ หลังตลาดโกตาบารู ห่างจากแนวกำแพงเมืองเก่าประมาณ 100 เมตร และกำแพงดินขนาดฐานกว้าง 3 - 4 เมตร สูง 2 เมตร เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า รอบพื้นที่ราว 25 ไร่ เส้นทางเข้าสู่สถานที่สำคัญ จากถนนสายยะลา - รามัน จากจังหวัดยะลาถึงตำบลโกตาบารู ระยะทาง 15 กิโลเมตร