บ้านห้วยโทง ราษฎรส่วนหนึ่งเป็นคนพื้นเพเดิมเป็นคนบ้านป่าติ้ว ตำบลวานรนิวาส อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร ได้อพยพมาอยู่ตามไร่ตามนาของตนเอง และในปี พ.ศ. 2495 ได้มีราษฎรจากบ้านโป่ง ตำบลหนองสิม อำเภออุบลราชธานี อพยพมาและนำพาลูกหลานมาอาศัยอยู่หลายครอบครัว และเรียกชื่อบ้านว่า “บ้านขัวโทง” ต่อมา พ.ศ. 2501 อำเภอได้ประกาศเป็นหมู่บ้านและตั้งชื่อบ้านว่า “บ้านห้วยโทง”

ลักษณะทั่วไป

- เนื้อที่ทั้งหมด 1,575 ไร่ พื้นที่ทำการเกษตร 1,500ไร่

- จำนวนครัวเรือน 110 ครัวเรือน

- ประชากร 446 คน

เป็นชาย 232 คน

เป็นหญิง 214 คน

ลักษณะภูมิประเทศ

บ้านห้วยโทง ตั้งอยู่บนที่ราบริมอ่างเก็บน้ำชลประทานห้วยโทง โดยปกติมี 3 ฤดู ได้แก่ ฤดูร้อน ฤดูหนาวและฤดูฝน ปริมาณน้ำฝนตกแต่ละปีอยู่ในเกณฑ์ดี

สภาพทางเศรษฐกิจ

- รายได้เฉลี่ย 36,128 บาท/คน/ปี

- ครัวเรือนมีการออมร้อยละ 97.90

- ชาวบ้านส่วนใหญ่ทำนา 1,338 ไร่ คิดเป็น

ร้อยละ 89.20 ของพื้นที่การเกษตรทั้งหมด

- ผลผลิตของชุมชน ได้แก่ ข้าว ยางพารา ผ้าทอมือ และปลาน้ำจืด

- ประชาชนมีไฟฟ้าใช้ทุกครัวเรือน

อาชีพ ชาวบ้านห้วยโทงประกอบอาชีพทางการเกษตรเป็นส่วนใหญ่ ได้แก่ ทำนา ทำไร่ ทำสวน เลี้ยงสัตว์และบางส่วนทำการประมง

สภาพทางสังคม

- บ้านเรือนมีความมั่นคงถาวร เป็นระเบียบถูกสุขลักษณะ ครอบครัวอบอุ่น

- ครัวเรือนส่วนใหญ่เป็นสมาชิกกลุ่มกลุ่มทอผ้าห่ม กลุ่มออมทรัพย์เพิ่อการผลิต กลุ่มผู้ใช้น้ำ กองทุนหมู่บ้าน

- เด็กและเยาวชนได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน

ทุกคน

- คนอายุ 15 - 60 ปีอ่านออกเขียนได้ทุกคน

ศาสนา ชาวบ้านนับถือศาสนาพุทธ 100 %มีวัดศรีษะเกษ เป็นที่รวมจิตใจของคนในหมู่บ้าน

ประเพณี เดือน 3 ขึ้น 3 ค่ำของทุกปี จะมีการเลี้ยงปู่ตาซึ่งเป็นประเพณีดั้งเดิม นอกจากนี้ก็มีประเพณีเหมือนชาวอิสานทั่วไป

ผลิตภัณฑ์ของชุมชน

ชาวบ้านห้วยโทง หลังฤดูทำนา ส่วนใหญ่จะผลิตของใช้ในครอบครัวเอง เช่นกระติบข้าว ข้อง ไซ และรวมตัวกันเป็นกลุ่มเพื่อจัดทำผลิตภัณฑ์ชุมชน ที่เด่นๆ ได้แก่กลุ่มทอผ้าไหม มีกิจกรรมทอผ้าไหม ลวดลายสวยงาม

การท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์

บ้านกุดแฮด มีการจัดตั้งป่าชุมชน เนื้อที่ 632 ไร่ บนเทือกเขาภูพาน กำหนดเป็นแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติ มีแหล่งท่องเที่ยวในป่าชุมชน ดังนี้

การเดินทางเข้าหมู่บ้าน

เดินทางจากอำเภอวานรนิวาส ไปทางทิศเหนือ ตามถนนพังโคน - บึงกาฬ ระยะทาง 7 กิโลเมตร

วิเคราะห์หมู่บ้าน

บ้านห้วยโทง เป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ มีผู้นำเข้มแข็ง ประชาชนมีความสามัคคี มีกิจกรรมของทางราชการเกือบทุกหน่วยงาน