พระเจดีย์ของสมเด็จองค์น้อยองค์ใหญ่บนเขาค่ายม่วง
ประวัติความเป็นมา
พระเจดีย์ทั้งสององค์ตั้งอยู่บนยอดเขาแดง ติดกับปากน้ำเมืองสงขลาทางทิศตะวันตกมักจะเรียกกันว่า เจดีย์สองพี่น้อง พระเจดีย์องค์พี่หรือเรียกว่าเจดีย์องค์ดำ สร้างโดยเจ้าพระยาคลัง เมื่อปี พงศ. 2376 เพื่อเป็นอนุสรณ์ในการมาราชการทัพที่สงขลา ส่วนเจดีย์องค์น้องหรือองค์ขาว สร้างโดยพระยาศรีพิพัฒน์เมื่อคราวมาราชการทัพที่สงขลาเมื่อปี พ.ศ. 2382
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์โบราณคดีวัฒนธรรม
อนุสรณ์แห่งชัยชนะในการรักษาขอบขัณทสีมาในเขตเมืองชายแดนภาคใต้ ซึ่งมาประชุมทัพ ณ เชิงเขาแห่งนี้นำทัพครั้งแรกโดยเจ้าพระยาคลัง ครั้งที่ ๒ โดยพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาในยุทธภูมิที่ปัตตานีและไทรบุรี
สิ่งสำคัญที่ขึ้นทะเบียน
1. เจดีย์
อายุสมัย
พ.ศ. 2376 และ พ.ศ. 2382
ประวัติการดำเนินการ
กรมศิลปากรประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติในหนังสือราชกิจจานุเบกษาเล่มที่ 1096 ตอนที่ 119 วันที่ 17 กันยายน 2535