จอผักกาดเมืองแพร่เป็นอาหารที่ถ่ายทอดมาจากเงี้ยว ไทยใหญ่ ผักที่ใช้คือผักกวางตุ้งมีดอก
เลือกเฉพาะส่วนที่อ่อน ส่วนที่แก่ต้องลอกเปลือกออกแล้วเด็ดเป็นท่อนๆ จอผักกาดในจังหวัดอื่นมักใช้ปลาร้า หัวหอมแดง และกระดูกหมูในการทำให้น้ำซุปกลมกล่อม ใช้ความเปรี้ยวจากมะขามสดหรือมะขามเปียกก็ได้ โรยหน้าด้วยถั่วเน่าแค็บย่างไฟ สูตรของเมืองแพร่นั้นกลับใช้เครื่องปรุงและเนื้อสัตว์รวมไปถึงการปรุงที่ต่างจากที่อื่นๆ
จอผักกาด (แบบแห้ง)
เครื่องปรุง :
ผักกาดจ้อน หมูบดหรือจะใช้หมูย่างก็ได้ น้ำตาลปี๊บ น้ำตาลทราย น้ำมะขามเปียก กระเทียมสับหอมแดงเจียว ซีอิ้วขาว ซีอิ้วหวาน น้ำปลา งาขาว พริกชี้ฟ้าแห้งทอด ต้นหอม ผักชี น้ำมันพืชหรือน้ำมันหมู
วิธีทำ :
• นำผักที่เด็ดแล้วล้างให้สะอาด ลวกในน้ำเดือด ตักขึ้นให้สะเด็ดน้ำ
• เจียวกระเทียมให้เหลืองกรอบ (ตักแบ่งไว้ครึ่งหนึ่ง)
• นำหมูลงผัดกับน้ำตาลปี้บให้ออกรสหวาน ปรุงรสด้วยน้ำตาลทราย น้ำปลา ซีอิ้วขาว ซีอิ้วหวาน และน้ำมะขามเปียก ชิมดูให้ได้รสเข้มข้น แล้วนำผักที่ลวกแล้วลงผัดไม่ต้องเติมน้ำเพราะน้ำผักจะออกมาเอง เคี่ยวจนแห้งให้น้ำซึมเข้าไปในผัก ชิมดูให้ได้รสเปรี้ยว หวาน เค็มตามที่ต้องการ
• แต่งหน้าและชูรสด้วยงาขาวคั่วให้เหลือง หรือถั่วลิสงคั่วป่น กระเทียมเจียว หอมเจียว พริกชี้ฟ้าแห้งทอดและต้นหอมผักชีหั่นโรยหน้า
จอผักกาด (แบบน้ำ)
เครี่องปรุง :
ผักกาดจ้อน หมูสามชั้น หรือกระดูกซี่โครงหมู มะขามเปียก เกลือ ซีอิ้วขาว พริกชี้ฟ้า
วิธีทำ :
• ต้มน้ำให้เดือด นำหมูสามชั้นหรือกระดูกซี่โครงหมูลงต้มประมาณ๑๐นาที
• นำผักกาดที่ตัดเป็นท่อน ลงต้มกับกระดูกหมูให้เปื่อยตามต้องการ
• เติมมะขามเปียก เกลือ ซีอิ้ว ให้ได้รสเปรี้ยว เค็มตามที่ต้องการ
• รับประทานพร้อมกับพริกชี้ฟ้าแห้ง (ผิงไฟให้หอม)