ภูมิปัญญาท้องถิ่น ดนตรีพื้นบ้าน รำมะนาฮูลู (Rummana)

ที่ตั้งเลขที่ 2 หมู่ที่ 1 ตำบลบึงคอไห อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี

สรุปสาระสำคัญ

“รำมะนา”เป็นเครื่องดนตรีพื้นบ้านซึ่งเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่แสดงให้เห็นเอกลักษณ์ของการร้องรำ ทำเพลง ชนิดหนึ่ง ซึ่งปัจจุบันจะหาดูได้ยากสมควรแก่การอนุรักษ์ เพราะเป็นการเล่นที่แสดงถึงความสนุกสนาน บันเทิง ตลอดจนความสามัคคีในหมู่คณะ

รำมะนาเป็นเครื่องดนตรีชนิดหนึ่ง ใช้ตีประกอบจังหวะชาวมาลายู หรือ มาเลเวีย เรียกกันว่า “รายานา”ซึ่งรับอิทธิพล มาจากเครื่องดนตรีอาหรับ

รูปร่างลักษณะเป็นกลองตัดแบน ขึงด้วยหนังเพียงหน้าเดียว มีขนาดเล็กใหญ่ไม่เท่ากัน ตามลักษณะการใช้งาน ตัวกลองทำด้วยไม้เนื้อแข็ง นักตีรำมะนาจะนิยมใช้กลองที่เป็นไม้มะค่า หนังกลองใช้หนังวัว หรือหนังลูกวัวอ่อน จะได้เสียงดังที่ดังไพเราะ กลองรำมะนาจะมีราคาตามขนาดของกลองมี เล็ก- กลาง-ใหญ่ ซึ่งมีราคาตั้งแต่ 1,000 –10,000 บาท

ปัจจุบันการตีกลองรำมะนาจะเพิ่มกลองแขก ลูกแซ็ก ทรัมริน ฉิ่ง กรับ เข้าร่วม บรรเลงในวงเพื่อให้จังหวะดนตรี กระชับ ชัดเจน และเกิดความเข้าใจสนุกสนานมากยิ่งขึ้น เนื้อร้องละทำนองมักจะนิยมใช้ภาษาอาหรับ อาจแปลงเป็นภาษาไทยบ้างก็ได้ ส่วนมากจะใช้ชายล้วน ๆ ในการแสดง

- วิธีการเล่น

ก่อนจะใช้กลองจะต้องมีการขึ้นกลองหมายถึงการใช้หวายยัดเข้าในตัวกลองเพื่อให้หนังหกลองตึง และใช้ไม้ลิ่มใส่ในเหล็กที่อยู่ขอบกลองอีกทีหนึ่ง โดยมีเหล็กงัดเพื่อยัดหวายและไม้ลิ่มเสร็จแล้วตอนตีกลองจะมีเสียงดังไพเราะกังวานมากขึ้น

-การแสดงรำมะนา

นิยมเล่นในงานแต่งงาน การโกนผมไฟเด็ก การเข้าสุนัด (ขลิบปลายอวัยวะเพศเด็กชาย)และงานมงคลต่างๆ แต่ที่นิยมใช้มาก ก็คือ การแสดงลำตัด

- จังหวะของการตีกลองรำมะนา

จังหวะขึ้นกลอง

พจ พจ พจ พจ พจ พจ

จพ พ พ , พ พ พ จ , พจ พพจ ,จจพพ

จังหวะสากล จพ , จพ , จพ , จพ , จพ ,

จังหวะแขก จจจ , พพ , จพพ

จจจ , พพ , จพพ

จจจ , พพ , จพพ

จจจ , พพ , จพพ

จังหวะพม่า พจ จพพ , พจ จพพ

พจ จพพ , พจ จพพ

พจ จพพ , พจ จพพ

จังหวะมอญ จจ พพพ , จจ จพพ

จจ พพพ , จจ จพพ

จจ พพพ , จจ จพพ

จังหวะ ลาว จจ - พพ ,จจ พพ , จจ พพ

จจ - พพ

จังหวะลงกลอง

จจ พพ จจ พพ จจ พพ (ซ้ำ)

จจ พพ จจ พพ จจ พพ (ซ้ำ)

พพ พพจ.

หมายเหตุจ หมายถึงเสียง โจ๊ะ

พ หมายถึงเสียง พรึม

...เพลงประกอบรำมะนา..

... เลว่าอัน ... เลว่าอันเลว่าอันอัสรี

เลว่าอันเลว่าอันอัสรี

เลว่าอันเลว่าอันอัสรี

เลว่าอันเลว่าอันอัสรี

... ลำดวนดง ...

... โอลำดวนดง ส่งกลิ่น ประทินหอม (ซ้ำ)

จะเด็ดจะดอม มาถนอมไว้แนบชม

โอ้ดอกลำดวน หอมหวนชวนชม

น่าเด็ด น่าดม ชมให้ชื่นหัวใจ

... ทำนองลำตัด ...

อุมป๊ะบัยเป โอละเฮโอละช่า

อุมป๊ะบัยเป โอละเฮโอละช่า

นานนานได้มาที เอ๋ย นานนานได้มาที

ค่ำคืนวันนี้เขามีรำมะนา

... ฮูยันปานา ...(ทำนองมาลายู)

ฮูยันปานา ฮูยันปานา ฮารี ฮารี

ปาไกละซะยอ ปาไกละซะยอ กูรีกูลิงัน

กูดอตารีปูน ฮาซายอปาซารี ลาลันลาลารีลันลา

กูดอตารีปูน ฮาซายอปาซารี ฮาฮาอาฮา

ปาละซะยอ ปาละซายอ กูรีกูรีงัน

ซินีมารี ซินีมารี ฮารีตารีมอ

ดอรีลออ กูดอรีลออ โอรังอูนู

กูดอรีมารี ฮาซายอมารีกู อาฮาอาฮา

กูลาซายอ กูลาซายอ มารีกูมารีงัน

กูดลรีอัน กูดลรีอัน ฮารีซาลา

ปิเตาะยังปิตำ ปิเตาะยังปิตำ กูเต๊าะมารี

กูดอกัมมารี วาอาซาเยาะละบิตู ลาลาลารีลาลา

กูดอกัมมารี วาอาซาเยาะละบิตู อาฮาอาฮา

กูลาซายอ กูลาซายอ กูรีกูมารีงัน

... เด็กดอยใจดี ...

เพื่อนฉันเป็นคนชาวเขาชาวดอย ตัวน้อยๆหน้าตาขาว ๆ

มาโรงเรียนก็มากันแต่เช้า ทั้ง ม้ง เย้า กระเหรี่ยง มูเซอร์

เพื่อนชาวม้งเขามีน้ำใจ เอาแครอทมาให้เสมอ

พูดจริงจังทุกครั้งที่เจอ ฟังเสียงเธอ น่ารักจริงๆ

ผมเอแครอทมาฝาก อยากให้เธอได้กิน

ผักมีวิตามิน ไม่ต้องกินของแพง

ผมเอแครอทมาฝาก อยากให้เธอแข็งแรง

แก้มของเธอจะแดง แดงเหมือนสีแครอท ลา ลัน ลา ลันลา ลัน ลัน ลา

ที่โรงเรียนเขามีเมฆลอย ปุยน้อยๆล่องลอยตามลม

มีลมพัดไม่ต้องมีพัดลม น้ำค้างพรมเย็นฉ่ำยามเช้า

เพื่อนฉันเป็นชาวเขาชาวดอย ตัวน้อย ๆหน้าตาขาว ๆ

ถึงอยู่ไกลสุดตาป่าเขา แต่มูเฮามีน้ำใสใจจริง...