ดอกดาหลาเป็นพืชล้มลุกมีลำต้นใต้ดิน เรียกว่าเหง้า ลำต้นเทียมที่อยู่บนดินเป็นกาบ ใบสีเขียวรูปหอก ดอกสีแดงอมชมพู มีกลีบซ้อนกันหลายชั้นโคนกลีบดอกเรียบเป็นมันสีแดง ส่วนปลายของขอบกลีบเป็นสีขาว กลีบนอกใหญ่ กลีบในเล็ก

ประโยชน์ดอกดาหลามีกลิ่นหอมเฝื่อน มีรสชาติเผ็ดร้อนและอมเปรี้ยวจึงนิยมนำไปปรุงเป็นอาหารประเภทยำ หรือนำดอกตูมและหน่ออ่อนไปลวกจิ้มน้ำพริก หรือจะนำไปใส่แกงรวมกับแกงเผ็ดก็ได้ มีฤทธิ์ช่วยขับลม แก้ลมพิษ แก้โคผิวหนัง

ความเชื่อเกี่ยวกับดอกกาหลาหากบ้านใดปลูกดอกดาหลาซึ่งเป็นดอกไม้ที่ได้ชื่อว่าเป็นดอกไม้นำโชค หากบ้านใดมีไว้ก็จะทำให้ได้รับโชคภาลไม่หยุดหย่อน ทำให้มั่งมีเงินทอง รวยทรัพย์ รวยโชค นอกจากนี้ยังนิยมนำดอกดาหลามาบูชาพระเพราะเชื่อว่าหากนำดอกดาหลามาบูชาพระจะทำให้โชคดีเหมือนมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คอยปกป้องคุ้มครอง