นิทานพื้นบ้านอีสาน : ประวัติบุญข้าวจี่

เนื้อเรื่อง
สมัยพุทธกาลยังมีนางปรทาสี เป็นทาสเลี้ยงหมูของพราหมณ์ ซึ่งนางต้องเอาอาหารให้หมูถึงพันตัว ถ้าไม่เสร็จ ก็จะไม่ได้กินข้าวเด็ดขาด วันหนึ่งนางพราหมณีผู้เป็นภรรยาของพราหมณ์แอบเอาข้าวมาให้นางทาสี 1 ปั้น นางก็รับไว้แล้วเอาข้าวนั้นไปคลุกกับรำอ่อน เพื่อให้มันใหญ่ขึ้นจะได้กินอิ่ม เสร็จแล้วเอาไปปิ้งไฟเป็นข้าวจี่ที่หอมน่ากิน เมื่อนางกำลังจะกิน พอดีสมเด็จพระศาสดาพระสัมมาสัมพระพุทธเจ้าเสด็จมาบิณฑบาตรพอดี นางเห็นก็เกิดศรัทธาอยากถวายทานเพราะเกิดมาไม่เคยทำบุญแม้แต่ครั้งเดียว โดยนางตัดสินใจถวายข้าวจี่แด่พระองค์ ฝ่ายพระตถาคตก็รับเอาข้าวจี่ด้วยความเต็มพระทัย แล้วประทับนั่งเสวย เมื่อทำภัตรกิจแล้วพระองค์ก็อนุโมทนาบุญแก่นางทาสี อยู่มาไม่นานบุพกรรมของนางได้บังเกิดขึ้นเพื่อให้นางหมดกรรม ก็เกิดมีงูเห่ามากัดนางตายขณะให้อาหารหมู เมื่อนางตายไป ก็ได้ไปเกิดบนสรวงสวรรค์ชั้นสูง มีอาหารบริโภคมากมาย และบริวารแวดล้อมเสวยสุขบนสวรรค์ชั้นนั้น ก็เพราะบุญที่นางได้ถวายข้าวจี่นั้นเอง

ความสำคัญ: บุญข้าวจี่เป็นบุญสำคัญของชาวอีสานมานาน แต่คนไม่ค่อยรู้ประวัติ

แหล่งอ้างอิง :หนังสือนิทานพื้นบ้านอีสาน 3 หน้า15

รวบรวมโดย: อาจารย์ประมวล พิมพ์เสน ครูภูมิปัญญาไทย ด้านภาษาและวรรณกรรม เกิดเมื่อวันที่ 30 กรกฎาคม 2492 สามารถติดต่อได้ที่ 78/3 หมู่ 6 ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น โทร 043327438