ร่วมแสดงความคิดเห็นกับเรา
ขอขอบคุณสำหรับการเยี่ยมชมเวบไซต์ m-culture.in.th

เราได้จัดทำแบบสำรวจแบบง่ายๆ เพื่อจะ
ได้ทราบถึงสิ่งที่ผู้เยี่ยมชมเวบไซต์เรา
ชอบและให้เราได้เรียนเกี่ยวกับคุณมากขึ้น
 
Latitude : N 13° 41' 58.0603"
13.6994612
Longitude : E 101° 5' 30.0134"
101.0916704
No. : 148870
แผ่นจารึก ในจังหวัดฉะเชิงเทรา
Proposed by. napaporn Date 1 August 2012
Approved by. ฉะเชิงเทรา Date 27 June 2013
Province : Chachoengsao
1 2562
Description

แผ่นจารึก ในจังหวัดฉะเชิงเทรา คือแผ่นเงินจารึกเจดีย์ใหญ่ พบที่วัดพยัคฆอินทาราม (วัดเจดีย์) ตั้งอยู่ ณ หมู่ที่ ๒ ตำบลบ้านใหม่ อำเภอเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นแผ่นจารึกที่สำคัญ อันเป็นร่องรอยทางประวัติศาสตร์ที่บันทึกภาพของแปดริ้วไว้อย่างชัดเจน แผ่นจารึก ทำด้วยเนื้อเงินบริสุทธิ์ น้ำหนัก ๓ บาท ๒ สลึง (ประมาณ ๕๓ กรัม ) รูปร่างเกือบเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า คือ กว้างด้านหนึ่ง ๘ เซนติเมตร อีกด้านหนึ่ง ๗.๕๐ เซนติเมตร และยาว ๒๗.๕๐ เซนติเมตร โดยมีลักษณะเป็นความเรียงประเภทร้อยแก้ว ข้อความที่จารึกกล่าวถึงประวัติของ “นายช้าง” และ “นายเสือ” สองพี่น้องผู้มีต้นตระกูลเก่าแก่ยาวนานมาก่อนสมัยอยุธยามีความเจริญรุ่งเรือง และมีชีวิตอยู่ได้ทันเห็นการเคลื่อนย้ายและเปลี่ยนแปลงของแปดริ้วในช่วงสมัยรัตนโกสินทร์

แผ่นเงินจารึกดังกล่าว ได้จารึกข้อความตามสำเนาข้อความ ดังนี้

“ ข้าพเจ้าชื่อ นายช้าง เป็นพี่ นายเสือเป็นน้อง ร่วมบิดามารดาอุทรเดียวกัน เดิมเป็นเชื้อวงศ์พงษ์เจ้าเมืองกรมการ มาตั้งแต่กรุงศรีอยุธยายังไม่เสียกับพม่า ญาติวงศ์ราชการเนื่อง ๆ มาตั้งแต่เมืองฉะเชิงเทราตั้ง ปากน้ำเจ้าโล้ แล้วยกมาตั้งแปดริ้ว แล้วยกไปตั้งโสธร ได้รับราชการไม่ชาดเชื้อวงศ์ เมื่อแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ข้าพเจ้านายช้างได้เป็นพระวิเศษฤาชัย เจ้าเมือง นายเสือได้เป็น พระเกรียงไกรขบวนยุทธปลัดเมืองฉะเชิงเทรา เต็มวาสนาสมบัติบริบูรณ์ ณ ปีระกา เบญจศก พุทธศักราชล่วงได้ ๒๔๑๖ พรรษา จุลศักราชล่วงได้ ๑๒๓๕ ปี ข้าพเจ้าพระยาวิเศษฤาชัย ได้สร้างพระอุโบสถที่วัดโสธร พูนดินเป็นถนนตั้งแต่เมืองฉะเชิงเทรา ๒๖ เส้น ถึงพระอุโบสถวัดโสธร มีภรรยา ปลูกศาลา ขุดสระ กึ่งกลางถนน พระเกรียงไกรขบวนยุทธ ปลัด กับอินทร ภรรยาสร้างเจดีย์ ฐานสำเร็จแล้วพร้อมกัน คิดธุระทรัพย์ที่สร้าง พระอุโบสถและทำถนน ขุดสระ ทำศาลา เป็นเงินตรา ๓๕ ชั่ง เหมือนกัน พ่อเป็นกุศลเทพเจ้าดลบันดาล ให้ได้พระบรมธาตุองค์หนึ่ง มีพระรัศมีต่าง ๆ พระบรมธาตุองค์นี้เดิมนายชำเป็นผู้ที่หลวงรักษานิกรได้ พระบรมธาตุปาฏิหาริย์ลงมาหน้าวัดพระเชตุพน นายชำเอามาให้กับพระยาวิเศษฯ (บัว) พระยาวิเศษฯ (บัว) ตาย พระบรมธาตุตกอยู่กับบุตร ชื่อ ภู ภูจึงเอาพระบรมธาตุมาให้สมความปรารถนา จึงชักชวนพระหลวง ขุนหมื่นกรมการอาณาประชาราษฎร์ แห่พระบรมธาตุทางเรือขึ้นมาสถิตย์บรรจุไว้ ที่พระเกรียงไกรขบวนยุทธ กับอินทร ภรรยาสร้าง ณ บ้านสัมปทวน การสำเร็จ ณ วันเสาร์ แรม ๗ ค่ำ พระพุทธศักราชล่วงได้ ๒๔๑๘ พรรษา จุลศักราชล่วงได้ ๑๒๓๗ ปีกุน สัปตศก ขอตั้งสัตยอธิษฐาน ตั้งแต่นี้ไปในอนาคตกาลเบื้อง สัพทุกขตา ปมุจจเร โพธิยาวะตะเมโหตุ นิพพานะปัจโย โหตุ ข้าพเจ้านายเกิดผู้เขียน ขอให้สำเร็จความ ปรารถนาเทอญ”

หมายเหตุ (ตัวสะกดการรันต์ในแผ่นจารึกมิได้ใช้อย่างนี้ ผู้คัดแปลงพอจับใจความได้ พระภิกษุ พันจ่าเอกโชค เลขไวฑูรย์ ผู้คัดจากแผ่นจารึก เมื่อวันที่ ๒๓ กันยายน พ.ศ. ๒๔๙๕ นายอักษร ตันสุวรรณรัตน์ คัดสำเนาจากหลักฐานแผนกศึกษาธิการอำเภอเมืองฉะเชิงเทรา (ที่มา: หนังสือองค์ความรู้วัฒนธรรมท้องถิ่น และปราชญ์ชาวบ้าน จังหวัดฉะเชิงเทรา ,๒๕๕๔ : ๗)

Location
วัดพยัคฆอินทาราม (วัดเจดีย์)
Moo
Tambon บ้านใหม่ Amphoe Mueang Chachoengsao Province Chachoengsao
Details of access
(บุคคล/หน่วยงาน/หนังสือ/เอกสาร)
Reference นางพวงผกา วิมลภักตร์
Organization สำนักงานวัฒนธรรมอำเภอเมืองฉะเชิงเทรา
Road เรืองวุฒิ
Tambon หน้าเมือง Amphoe Mueang Chachoengsao Province Chachoengsao ZIP code 24000
Comment
Please Login Before comment.

Username
Password
Attapong 28 April 2013 at 02:44
ต้นฉบับใช้คำว่าพระยาวิเสศฤาไชย แล้วครับ ไม่ใช่พระวิเศษฯ ลองไปดูใหม่ครับ
ข้อมูลที่แสดงในระบบนี้ จัดเก็บโดยนักวิชาการวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม หากมีข้อเสนอแนะหรือข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาติดต่อวัฒนธรรมจังหวัด
       ข้อมูลนี้เป็นประโยชน์หรือไม่