คูเมืองโบราณบึงคอกช้าง ตั้งอยู่ที่หมู่ที่ 9 หมู่ที่ 12 และหมู่ที่ 24 ตำบลไผ่เขียว
อำเภอสว่างอารมณ์ จังหวัดอุทัยธานี มีเนื้อที่ประมาณ 345 ไร่ มีอายุเก่าแก่ถึงสมัยพุทธศตวรรษที่11-16 หรือสมัยวัฒนธรรมทวารวดี เมืองโบราณบึงคอกช้าง เป็นเมืองโบราณที่มีคูน้ำ คันดิน และแนวของคูน้ำ คันดิน แบ่งออกเป็น ๓ ส่วน คือ คูเมืองชั้นใน คูเมืองส่วนขยายของเมืองชั้นใน และคูเมืองชั้นนอก

คูเมืองชั้นใน

คูเมืองชั้นในของเมืองโบราณบึงคอกช้าง มีลักษณะเป็นวงกลมมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ490 เมตร(วัดจากถนนทางหลวงหมายเลข 3456 ซึ่งผ่ากลางเมือง) แนวคันดินจะอยู่ด้านนอกโอบล้อมคูเมืองขนาดใหญ่ ซึ่งอยู่ด้านในของคันดิน คูน้ำไม่ต่อเชื่อมกันโดยรอบ แต่แบ่งออกเป็นสี่ส่วนโดยมีประตูทางเข้าเมืองชั้นในทั้ง 4 ด้าน เป็นตัวคั่น คูเมืองชั้นในมีประตูทางเข้าเมืองทั้ง 4 ทิศ ซึ่งอยู่เอียงจากแนวแกนทิศเหนือ-ใต้ ประมาณ 8 องศา โดยที่กลางประตูเมืองจะมีคันดินคั่นขวางทางประตู คันดินมีลักษณะเป็นเนินดินยาวไม่สูงมากนักวางตัวขนานกับสระน้ำซึ่งอยู่ด้านหน้าคันดิน สระน้ำมีลักษณะเป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมมุมมนปัจจุบันประตูเมืองทางทิศเหนือและทิศใต้ยังอยู่ในสภาพที่ค่อนข้างสมบูรณ์ แต่ประตูเมืองทางด้านทิศตะวันออกและทิศตะวันตก ตัวคันดินถูกทางหลวงจังหวัดหมายเลข 3456 ตัดผ่านและมีการถมในส่วนที่เป็นสระน้ำหน้าคันดินเพื่อสร้างถนนในบางส่วน บริเวณประตูเมืองจึงไม่อยู่ในสภาพเดิม

คูเมืองส่วนขยายของเมืองชั้นใน

มีลักษณะเป็นคูน้ำ คันดินที่ขยายเพิ่มออกมาทางด้านทิศใต้ของคูเมืองชั้นใน ทำให้ลักษรธของเมืองเป็นรูปสี่เหลี่ยมปลายมน คูเมืองส่วนขยายมีขนาดเล็กกว่าคูเมืองชั้นในเดิม มีคันดินโอบล้อมอยู่ด้านในของคูน้ำ

ซึ่งต่างจากคูเมืองชั้นใน สภาพปัจจุบันคันดินบริเวณด้านทิศใต้ขาดหายไปไม่ชัดเจน
ซึ่งสันนิฐานว่าแต่งเดิมคงมีอยู่ แต่ถูกทำลายเนื่องจากการไถปรับพื้นที่เพื่อปลูกต้นไม้
คันดินมีขนาดกว้างประมาณ 10 เมตร ยาวประมาณ 1,000 เมตร สูงประมาณ 4-5 เมตร คูเมืองกว้างประมาณ 20-25 เมตร ยาวประมาณ1,000 เมตร ลึกประมาณ 3-4 เมตร
ภายในคูเมืองส่วนขยายของเมืองชั้นในด้านทิศตะวันออกติดกับคันดินด้านใน มีร่องคูตื้นๆ ขนานไปกับคูเมือง พบช่วงระยะสั้นๆ มีขนาดกว้างประมาณ 10 เมตร ยาวประมาณ
300 เมตร เมืองบริเวณนี้น่าจะเป็นส่วนขยาย ในช่วงหลังด้วยเหตุผลบางอย่าง เช่น จำนวนประชากรเพิ่มขึ้น ความต้องการน้ำมากขึ้น เป็นต้น

คูเมืองชั้นนอก

คูเมืองชั้นนอกมีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมปลายมนขนาดใหญ่ โดยมีเมืองชั้นใน
อยู่กึ่งกลางเมืองค่อนข้างไปทางทิศใต้ ขนาดของเมืองชั้นนอกกว้างประมาณ 1,000 เมตร ยาวประมาณ 1,500 เมตร มีคูน้ำและคันดินโดยรอบ คันดินของเมืองชั้นนอกนี้จะอยู่ด้านในมีคูน้ำอยู่ด้านนอก ขนาดของคันดินกว้างประมาณ 15 เมตร สูงประมาณ 1-4 เมตร คูน้ำกว้างประมาณ 20 เมตร ยาวประมาณ 4,060 เมตร ลึกประมาณ 8 เมตร คูน้ำชั้นนอกมีเส้นทางชักน้ำเข้ามากักเก็บไว้ในคูเมืองหลายทิศทาง ซึ่งคูน้ำบางส่วนใช้ลำน้ำธรรมชาติเป็นคูเมือง