การถ่ายทอดและการสืบทอดหนังตะลุง

นายเขียน มาศนุ้ย เกิดเมื่อพุทธศักราช ๒๔๘๑ ณ จังหวัดสงขลา เป็นบุตรของนายขำและนางหมก มาศนุ้ย ขณะอายุ ๑๓ ปี ย้ายมาอยู่ที่อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา ปัจจุบันอาศัยอยู่บ้านเลขที่ ๕๗ หมู่ที่ ๒ ตำบลควนโส อำเภอควนเนียง เบอร์โทร ๐๘๙-๒๙๙-๒๖๑๐

นายเขียน มาศนุ้ย เดิมเป็นนายหนังตะลุง คณะเขียนน้อย ประดิษฐ์ศิลป์ มาตั้งแต่อายุ ๑๗ ปี ออกแสดงแรกเมื่อปีพุทธศักราช ๒๕๐๖ ได้ค่าจ้าง ๑๗๐๐ บาท ในหนึ่งเดือนรับการแสดงประมาณ ๑๕ ครั้ง เมื่ออายุมากขึ้นจึงเลิกการแสดงไป นายเขียน มาศนุ้ย เติบโตมากับหนังตะลุง การก้าวเข้าสู่การเป็นนายหนังของนายเขียน มาศนุ้ย จึงมาจากพรสวรรค์และพรแสวง กล่าวคือ มา จากความชื่นชอบ ความสนใจในศิลปะการแสดงหนังตะลุง นอกจากนี้ยังเป็นผู้ที่มีความจำและมีน้ำเสียงดีเฉพาะตัว ผนวกกับความใฝ่รู้ใฝ่เรียนด้วยตนเอง ทำให้ญาติถ่ายทอดวิชาการแสดงหนังตะลุงให้ โดยเฉพาะหนังเดี้ยมและหนังจู้ลี่ ซึ่งเป็นน้องชายและหลานชายของบิดา ทั้งสองคณะแสดงประจำอยู่ที่จังหวัดตรัง ต่อมาได้ศึกษาหนังตะลุงเพิ่มเติมกับนายหนังพร้อม จันทรภาพ ชาวอำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา และนายหนังเลี่ยม ชาวจังหวัดชุมพร

การถ่ายทอดและการสืบทอดหนังตะลุง

การเรียนการสอนหนังตะลุง เริ่มเรียนในวันพฤหัสบดี เวลาค่ำประมาณ ๑๘.๐๐ น. เป็นต้น ไป โดยเรียนที่บ้านของครูผู้สอน ลักษณะการถ่ายทอดและการสืบทอดใช้รูปแบบการเรียนการสอนตัวต่อตัว กล่าวคือ ครูแสดงเป็นตัวอย่าง หลังจากนั้นให้ศิษย์ทำตาม พร้อมกับแนะนำเพิ่มเติมในส่วนศิษย์ขาดตกปกพร่อง ใช้วิธีการสอนแบบมุขปาฐะเป็นหลัก มีการจดบันทึกช่วยจำ หลังจากเรียนที่บ้านครู ลูกศิษย์ต้องกลับไปฝึกซ้อมให้ชำนาญ และกลับมาเรียนในวันพฤหัสบดีของอาทิตย์ถัดไป ก่อนการเรียนการสอนบทใหม่จะเริ่มขึ้น ศิษย์ต้องแสดงองค์ความรู้เดิมที่ได้รับการถ่ายทอด

ให้ครูพิจารณาถึงระดับความสามารถ ศิษย์รับคำแนะนำเพื่อปรับปรุงศักยภาพของตอน ก่อนรับการถ่ายทอดกลวิธีเพิ่มเติมจากครู

ขั้นตอนในการถ่ายทอดและการสืบทอด

การเรียนหนังตะลุง มี ๒ ขั้นตอนหลัก คือ การเรียนชักรูปหนังตะลุงและการเรียนพากย์หนังตะลุง

การเรียนชักรูปหนังตะลุง มีลำดับการฝึกหัด ดังนี้

๑. การเรียนชักรูปฤาษี ซึ่งถือเป็นรูปครูของหนังตะลุง ต้องเรียนเป็นอันดับแรก ลักษณะการฝึกชักรูปฤาษี นั้นต้องมีทิศทางการเหวี่ยงรูปแบบซ้ายขวา

๒. การเรียนหัดชักรูปโค โดยฝึกทิศทางจากด้านบนของจอหนัง

๓. การเรียนชักรูปบอกเรื่อง (รูปเมือง)

๔. การเรียนชักรูปเจ้าเมือง รูปพระ รูปนาง

๕. การเรียกชักรูปตัวตลก

เมื่อลูกศิษย์สามารถชักรูปหนังได้แล้ว จึงมีการเรียนพากย์หนังตะลุง อาจารย์ร้องเป็นตัวอย่าง ลูกศิษย์ทำตาม ใช้การจดบันทึกช่วยจำ นอกจากนี้ครูให้บทกลอน ๘ หนังตะลุงมาแล้วร้องเพื่อท่องเนื้อเรื่อง ตัวละคร โดยการเรียนไหว้ครูเป็นบทแรก (ไฟล์วิดีโอแนบ: R0012324.AVI) จากนั้น เรียนบททั่วไป เช่น บทชม ไม้ชมป่า ชมนาง รวมถึงเรียนบทหนังตะลุงที่เกี่ยวกับเรื่องที่ต้องแสดง

ระยะเวลาการถ่ายทอด

การสอนลูกศิษย์ ๑ คน ใช้ระยะเวลาประมาณ ๓ ปี เป็นอย่างสูง สำหรับนายเขียน มาศนุ้ย ฝึกลูกศิษย์แล้ว ๔ รุ่น คือ

หนังเผียนน้อย ศิลปิน จากบ้านแม่เครี๊ยะ ตำบลนาม่วง อำเภอนาหม่อม จังหวัดสงขลา

หนังเสน่ห์ บ้านวังพา จากบ้านวังพา ตำบลหูแร่ อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา

หนังวิเชียร บ้านกลาง จากบ้านกลาง ตำบลหูแร่ อำเภอคลอดหอยโข่ง จังหวัดสงขลา

หนังแก้ว บ้านควนไม้อ่อน จากบ้านควนไม้อ่อน อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา