บ้านหนองเป็ดเป็นหมู่บ้านเก่าแก่มาแต่สมัยโบราณ สืบเชื้อชาติมาจากนครเวียงจันทร์ ซึ่งอพยพมาจากเมืองหนองบัวลุ่มภู โดยกลุ่มอพยพชาวลาว ท้าวพระวอพระตา สืบมาจนถึงท้าวคำผง หรือ พระประทุมวรราชสุริยะวงศ์ ได้มาตั้งถิ่นฐานที่เขตพื้นที่ดอนมดแดง ตั้งแต่ปี ๒๓๒๐ อยู่ต่อมาเกิดอุทกภัย ชาวบานไม่สามารถอาศัยอยู่ได้ ต่างก็แยกกันเป็นกลุ่มๆ เพื่อหาทำเลที่เหมาะสมในการดำรงชีวิตและประกอบอาชีพ ราษฎรกลุ่มหนึ่งได้อพยพมาจากดอนมดแดง ลงมาตามลำน้ำมูล จนกระทั่งมาพบลำน้ำสาขาของแม่น้ำมูล ซึ่งทอดแนวมาจากทิศเหนือ ต่อมาจึงได้ทราบชื่อว่าลำเซบกเริ่มแรกชาวบ้านกลุ่มนั้นได้มาตั้งบ้านอยู่ตามริมน้ำเซ ปัจจุบันเรียกชื่อพื้นที่ถิ่นนั้นว่าท่าบ้านเก่าและ ต่อมาได้ย้ายมาอยู่ที่เนินสูงขึ้นมาอีกประมาณ ๒๕ เส้น เพราะยามฤดูน้ำลาก จะมีน้ำล้นตะลิ่งออกมาท่วมบ้าน ซึ่งพื้นที่ดินเนินสูงนั้นจะมีต้นไม้ยางใหญ่เยอะบรรยายกาศร่มรื่น มีพืชพันธ์ธัญญาหารมาก และลำห้วยยาง ห้วยนาคาย ห้วยเสียวและ มีหนองน้ำธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ ชาวบ้านจึงหยุดพักตั้งหลักแหล่งและตั้งหมู่บ้านขึ้นในบริเวณนี้สืบต่อมา

เมื่อตั้งหมู่บ้านได้หลายปีต่อมา ได้เกิดโรคฝีดาษ ทำให้ผู้คนเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก จึงได้พากันย้ายจากที่เดิมมาทางทิศตะวันออก ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากที่เดิมมากนัก และเป็นแหล่งที่มีหนองน้ำธรรมชาติ มีน้ำบ่อซึม (น้ำคำ) ชุ่มชื้นอยู่ตลอดปี โดยเฉพาะ หนองน้ำธรรมชาติที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของหมู่บ้าน เป็นที่หากินและที่อาศัยของฝูงนกเป็ดน้ำจำนวนมาก ด้วยเหตุนี้ ชาวบ้านจึงตั้งชื่อหมู่บ้านว่าบ้านหนองเป็ดจึงมีชื่อเรียกหมู่บ้านนี้มาตราบจนทุกวันนี้

ที่ตั้งและขนาด

บ้านหนองเป็ด หมู่ที่ ๓ ตั้งอยู่ในพื้นที่ ตำบลนาคาย อำเภอตาลสุม จังหวัดอุบลราชธานี จากแผนที่มาตราส่วน ๑:๕๐,๐๐๐ ชุด L ๗๐๑๗ ระวาง ๖๐๓๖ IV จะมีที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ที่ละติจูด ๑๕ องศา ๒๔ ลิปดาเหนือ ลองติจูด ๑๐๕ องศา ๐๔ ลิปดาตะวันออก ตั้งอยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอตาลสุมประมาณ ๑๘ กิโลเมตร และอยู่ห่างจากตัวเมืองอุบลราชธานีประมาณ ๕๐ กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับหมู่บ้านตำบลและพื้นที่ต่างๆต่อไปนี้

-ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตอำเภอตระการพืชผล จังหวัดอุบลราชธานี

-ทิศใต้ติดต่อกับบ้านดอนหวาย ตำบลนาคาย อำเภอตาลสุม

จังหวัดอุบลราชธานี

-ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตบ้านนาคาย ตำบลนาคาย อำเภอตาลสุม

จังหวัดอุบลราชธานี

-ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตอำเภอดอนมดแดง จังหวัดอุบลราชธานี