เครื่องมือการจัดเก็บข้อมูล 13 ภูมิปัญญาท้องถิ่น
ชื่อ ไห
ประเภทและลักษณะ ไห เป็นภาชนะเคลือบดินเผา มีปากเล็ก ก้นเล็ก กลางป่อง สำหรับใส่กระเทียมดอง หรือเกลือเป็นต้น เป็นภาชนะที่ทำด้วยดินเผา แล้วเคลือบผิวด้วยน้ำยาเคลือบทั้งภายในและภายนอก เพื่อกันการรั่วซึมและป้องกันกรดและด่าง ดังนั้นไหจึงเหมาะกับการบรรจุอาหารที่มีความเค็ม เปรี้ยว เช่น ไหกระเทียมดอง ไหน้ำปลา และไหผักดอง
ประวัติความเป็นมา ซึ่งเป็นสินค้าจากประเทศจีน ที่ส่งมาขายในเมืองไทยในสมัยก่อน ไหทุกแบบจะมีเชือกถักสำหรับเป็นหูหิ้วด้วย เพื่อสะดวกในการขนย้าย สำหรับไหน้ำปลามีการผลิตขึ้นในประเทศไทยที่จังหวัดราชบุรี โรงทำน้ำปลาจะตั้งอยู่ตามจังหวัดชายทะเลทั่วไป เช่น สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ระยอง จะต้องซื้อไหจากราชบุรีนี้ไปบรรจุน้ำปลา เพื่อส่งจำหน่ายไปยังท้องที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ ในปัจจุบันพลาสติกมีบทบาทมาก ดังนั้นที่สำหรับบรรจุน้ำปลาเพื่อจำหน่าย จึงหันมาใช้แกลลอนทำด้วยพลาสติกแทน
ความเชื่อที่เกี่ยวข้อง -
วัสดุที่ใช้ ดินเผา เคลือบผิวด้วยน้ำยาเคลือบทั้งภายในและภายนอก
บทบาทและหน้าที่ ความสำคัญในอดีต
วิธีการเรียนการสอน -
ประโยชน์ของภูมิปัญญา ไหใช้เป็นภาชนะบรรจุน้ำ หรือใช้ดองน้ำปลา แต่การบรรจุไหก็ยังทำอยู่ในกรณีที่ต้องการบรรจุน้ำปลาในปริมาตรมาก ๆ ไหต่าง ๆ เหล่านี้เมื่ออาหารในไหหมดแล้วชาวบ้านจะนำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่นต่าง ๆ กัน เช่น ดองมะม่วง ขังปลา บรรจุเกลือ หมักปลาร้า แม้กระทั่งหมักเหล้าเถื่อน เป็นต้น
สถานที่ พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านวัดวังตะคร้อ หมู่ 2 ตำบลวังตะคร้อ อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย