การดีดฝ้ายคือขั้นตอนหนึ่งในการเตรียมเส้นด้ายฝ้ายธรรมชาติ โดยทำให้ฝ้ายเป็นปุยละเอียดก่อนนำไปล้อฝ้าย การดีดฝ้ายจะต้องใช้เครื่องมือที่เรียกว่า สายดีด (บางท้องถิ่นเรียก กงดีดฝ้าย) ซึ่งทำจากซี่ไม้ไผ่ เหลาให้ปลายเรียวทั้งสองข้าง ใช้เชือกผูกที่ปลายทั้งสองข้างเพื่อดัดซี่ไม้ให้โค้งเข้าหากันคล้ายกับคันธนู บางแห่งจะมีอุปกรณ์ที่คู่กันคือ กระบุงขนาดใหญ่พิเศษสำหรับใส่ปุยฝ้ายขณะดีดฝ้าย การดีดฝ้ายก็จะนำปุยฝ้ายใส่กระบุง แล้วเอามือข้างหนึ่งจับคันธนูของสายดีด ถือในระดับให้เส้นเชือกถูกปุยฝ้าย แล้วใช้อีกมือดีดเส้นเชือกต่อเนื่องกันไป เพื่อให้ปุยฝ้ายกระจายตัวเป็นปุยละเอียด การดีดฝ้ายสาธิตโดยนางสนิท สินทิพย์ ประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรรมผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ บ้านเลขที่ 14 หมู่ 3 บ้านกุ่ม ตำบลห้วยไผ่ อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี