ดั้งบาล หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า เพนียด เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับต่อนก โดยการที่นำนกตัวหนึ่งมาขังไว้ที่เครื่องมือ เพื่อใช้ดับจับนกที่เข้ามาหาตามเสียงของนกต่อ ส่วนประกอบสำคัญมีอยู่ 2 ส่วน คือ ส่วนแรกจะมีลักษณะคล้ายกรง ทรงโค้งมน ใช้สำหรับใส่นกที่เป็นตัวล่อ เรียกว่า นกต่อ อีกส่วนหนึ่งเป็นส่วนที่มีกลไกดักนก ประกอบด้วยส่วนสำคัญ ๒ ส่วน คือ ส่วนที่เป็นห้องหับ ใช้ใส่นกต่อเพื่อล่อนกเป้าหมาย อีกส่วนหนึ่งคือส่วนกลไกดักนก ทำเป็นคอนไม้ และมีไม้ไผ่ทรงโค้งติดประกอบด้วยตาข่ายครอบนก เมื่อนกที่ต้องการดักมาเกาะในบริเวณที่เป็นคอน จะมีกลไกทำให้ตาข่ายหับลง นกก็จะติดอยู่ในนั้น
วัสดุที่ใช้จะมีไม้ไผ่ หวาย ไม้เนื้อแข็ง และเชือกใช้ถักเป็นตาข่าย ที่ต่อนกเขาหรือเพนียดต่อนกเขาจัดแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์แห่งชาติบ้านเชียง ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี