ข้าวหลาม เป็นภูมิปัญญาในการผลิตอาหารที่ใช้วัสดุในธรรมชาติมาก่อให้เกิดประโยชน์ ซึ่งเป็นกรรมวิธีที่คนในอดีตใช้ในการแก้ไขปัญหาในการหุงข้าวในการเดินป่าโดยการใส่ข้าวในกระบอกไม้ไผ่แล้วนำมาเผา เรียกว่าการหลามข้าว ส่วนกาทำข้าวหลามก็เป็นการทำในรูปแบบเดียวกัน แต่เป็นการใช้ข้าวเหนียวและน้ำกะทิใส่ในกระบอกไม้ไผ่แล้วนำมาเผา จึงเรียกว่าข้าวหลาม
การทำข้าวหลาม ของนางสาวริ่น อินสะพรหม มีวัตถุดิบดังนี้ ข้าวสารเหนียว น้ำตาลทราย เกลือ และกะทิ วิธีการทำข้าวหลาม โดยการแช่ข้าวสารเหนียว ไว้ ๒–๓ ชั่วโมง หลังจากนั้นนำมาล้างให้สะอาด ตั้งไว้ให้แห้งพอหมาด นำมาใส่ในกระบอกไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ให้เหลือพื้นที่ปากกระบอก ประมาณ ๓ นิ้ว แล้วเติมน้ำกะทิลงไปให้น้ำกะทิท่วมข้าวสารเล็กน้อยประมาณ ๑ เซนติเมตร แล้วปิดจุกด้วยไส้ทางสาคู เมื่อได้เตรียมข้าวหลามใส่กระบอกเสร็จแล้ว นำมาอบในเตาอบสำหรับการเผาอบข้าวหลามประมาณ ๓ ชั่วโมง จะได้ข้าวหลามที่สุกเสมอกันไม่ไหม้ดำ และข้าวหลามจะมีกลิ่นหอมกว่าการเผาแบบธรรมดาอีกด้วย ส่วนการเตรียมกระบอกข้าวหลามนั้น ใช้ไม้ไผ่หนามหรือไม้ไผ่สีสุกที่อ่อน ตัดให้ส่วนของท้ายกระบอกด้านล่างสุดให้ยาวประมาณ ๔ นิ้ว เมื่อข้าวหลามสุก นำมาเหลากระบอกข้าวหลามเอาส่วนของเปลือกไม้ไผ่ออกและตัดส่วนของท้ายกระบอกที่ไหม้ออกประมาณ ๑ นิ้ว ก็จะได้ข้าวหลามที่พร้อมรับประทาน นุ่ม หอม น่ารับประทาน