ประวัติความเป็นมาบ้านน้ำมวบ หมู่ ๑ ตำบลน้ำมวบ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

ตามคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ในหมู่บ้าน เล่าว่า บ้านน้ำมวบ เดิมชื่อบ้านดอกคำมวบ ซึ่งเป็นเผ่าไทยลื้อ เมื่อ พ.ศ.๒๔๐๒ โดยมีนายพรานยิงกระทิง แต่ไม่ตายและติดตามมาที่ทุ่งก้อด เห็นสภาพพื้นที่อุดมสมบูรณ์จึงได้สร้างที่พัก ต่อมามีคนมาอยู่รวมกันมากขึ้นและได้สร้างเป็นหมู่บ้าน ริมลำน้ำมวบ และได้ตั้งชื่อว่าบ้านน้ำมวบ ตามลำน้ำ

ตำนานคู่กับหมู่บ้านน้ำมวบ คือ เจ้าพ่อช้างงาแดง มีพญาขอมปกครองอยู่บน ดอยโล้น ต่อมาได้แต่งงานกับนางบัวเขียว มีลูกชายคนหนึ่งชื่อ เจ้าคำแดง ต่อมาก็ได้มอบให้เจ้าคำแดงปกครองหมู่บ้านน้ำมวบ พ.ศ. ๒๔๑๘ ได้มีพ่อเฒ่าจอม ใจเหล็ก ท้าวแสนหาญ คำเป็ก ได้อพยพมาจากบ้านขึ่ง มาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านน้ำมวบ และได้ตั้งศาลลานคำไว้ ๑ หลัง ชื่อ ศาลเจ้าพ่อช้างงานแดง จนถึงปัจจุบัน

สภาพทั่วไปของหมู่บ้านบ้านน้ำมวบ หมู่ ๑ ตำบลน้ำมวบ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

ตั้งทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของอำเภอเวียงสา มีระยะทางห่างจากอำเภอเวียงสา ประมาณ

๓๘ กิโลเมตร และอยู่ห่างจากจังหวัดน่าน ประมาณ ๕๘ กิโลเมตร

สภาพภูมิประเทศบ้านธารทอง หมู่ ๘ มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นทีภูเขาล้อมรอบ ไม่มีพื้นที่ราบ

มีพื้นที่ทั้งหมดทั้งหมด ประมาณ ๗,๗๕๐ ไร่ อาศัยแหล่งน้ำธรรมชาติ

อาชีพของหมู่บ้านอาชีพหลัก ทำไร่ ทำนา อาชีพเสริม รับจ้างทั่วไป

สถานที่สำคัญของหมู่บ้านได้แก่ วัดธารทอง

กลุ่มชาติพันธุ์ ที่อาศัยได้แก่ ไทยลื้อ ไทยพื้นเมือง

หน่วยงานที่สำคัญ๑. องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำมวบ ๒. โรงเรียนบ้านน้ำมวบ ๓. วัดน้ำมวบ ๔. โรงเรียนสาธุกิจประชาสรรค์