ประวัติวัด

วัดแจ้ง ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๑ ตำบลชัยบุรี อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง อยู่ห่างจากศาลากลางจังหวัดพัทลุง ไปทางทิศตะวันออก ประมาณ ๗ กิโลเมตร ปัจจุบันเป็นวัดร้าง บริเวณวัดเป็นที่ตั้งของโรงเรียน วัดโพเด็ด

วัดแจ้งเป็นวัดโบราณ ยังไม่มีหลักฐานแน่นอนว่าสร้างขึ้นในสมัยใด ตามทำเนียบวัดในจังหวัดพัทลุง ของพระครูอริยสังวร (เอียด) อดีตเจ้าคณะจังหวัดพัทลุง ระบุว่าวัดนี้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๓๘๑ ตรงกับสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อมา พ.ศ.๒๔๑๕ พระครูกาแก้วเป็นเจ้าอาวาส หลังจากนั้นก็มีพระครูการาม (กิ้มงั่ว) เป็นเจ้าอาวาส ในสมัยนั้นวัดแจ้งเป็นวัดที่เจริญมาก เป็นสำนักการศึกษาของกุลบุตรกุลธิดาหลังจากได้ย้ายเมืองพัทลุงไปตั้งที่ตำบลคูหาสวรรค์ อำเภอเมืองพัทลุง พ.ศ.๒๔๖๖ ประชาชนจำนวนมากได้อพยพไปอาศัย ในตัวเมือง ทำให้ตำบลลำปำมีประชาชน ลดน้อยลง วัดวาอารามต่างๆ ในบริเวณนี้มีอยู่มาก ก็รกร้างลงเรื่อยๆ จนกระทั่ง พ.ศ.๒๔๘๘ วัดแจ้งก็ขาดพระสงฆ์กลายเป็นวัดร้างมาจนทุกวันนี้ ก่อนที่วัดจะร้างภายในวัดมีโบราณวัตถุสถานที่น่าสนใจ คือ อุโบสถ เจดีย์ และศาลาการเปรียญ

๑. อุโบสถเป็นอาคารไม้ทรงโถงไม่มีฝาผนัง ฐานก่อด้วยอิฐถือปูน ภายในมีพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย จำนวน ๓ องค์ ต่อมาเมื่อวัดร้างอุโบสถหักพังพระพุทธรูปถูกทำลายเหลือแต่พระประธานองค์ใหญ่ ชาวบ้าน ได้อัญเชิญไปประดิษฐานไว้ภายในอุโบสถวัดคลองขุด ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง

๒. เจดีย์ตั้งอยู่หน้าอุโบสถเป็นเจดีย์ก่อด้วยอิฐถือปูน ฐานรูปสี่เหลี่ยมองค์ระฆัง ทรงลังกา สูงประมาณ ๑๐ เมตร พระครูกาแก้ว พระภิกษุสงฆ์ และพระยาวรวุฒิไวยฯ (น้อยจันทโรจวงศ์) ผู้ว่าราชการเมืองพัทลุง ได้ร่วมกันสร้างไว้เมื่อ พ.ศ.๒๔๑๔ ต่อมาเมื่อวัดร้าง พ.ศ.๒๔๘๔ เจดีย์ถูกพายุฝนพัดหักทำลายลง ภายในเจดีย์ชาวบ้านได้พบเงินนโม พระพุทธรูปถ้วยชามเบญจรงค์ ถ้วยนรสิงห์จำนวนมากมาย หลังจากนั้นไม่นานได้มีชาวบ้านและเจ้าหน้าที่บ้านเมืองบางกลุ่ม ได้ขุดค้นที่หลุมลูกนิมิตตรงกลางอุโบสถและฐานเจดีย์ ได้พบศิลปะโบราณวัตถุจำนวนมาก เช่น พระธาตุ สำเภาเงินสำเภาทอง ถ้วยชามลายคราม เงินอีแปะพัทลุง กุณโฑ เต้าปูน พานขันทองแดง เงินพดด้วง และจารึกบนแผ่นอิฐหินแดง ใจความสำคัญเกี่ยวกับสร้างเจดีย์ ศิลปะโบราณวัตถุเหล่านี้ส่วนใหญ่ชาวบ้านนำไปเป็นสมบัติส่วนตัว แต่มีบางส่วนเก็บรักษาไว้ที่พระถัด ฐิตวณฺโณ วัดยาง ตำบลลำปำ

๓. พระธาตุพบภายในเจดีย์บรรจุไว้ในผอบนากและซ้อนอยู่ในเครื่องถมราชาวดี ตัวผอบมีลวดลายดอกไม้ เส้นผ่านศูนย์กลาง ๖ เซนติเมตร สูง ๓.๕๐ เซนติเมตร มีผ้าขาวและสำลีรองรับพระธาตุ ลักษณะพระธาตุสีดอกพิกุลแห้ง มีขนาดเท่าเมล็ดข้าวสารหักจำนวน ๑ องค์ พระธาตุนี้เข้าใจว่าพระครูกาแก้วได้บรรจุไว้เมื่อ พ.ศ.๒๔๑๔

วัดแจ้งปัจจุบันแม้ว่าจะไม่มีโบราณวัตถุสถานหลงเหลืออยู่ในบริเวณวัดเลยก็ตาม แต่ก็สามารถศึกษาศิลปะและโบราณวัตถุที่ขุดพบที่วัดนี้ได้จากวัดยาง ตำบลลำปำ และที่พิพิธภัณฑ์วัดภูผาภิมุข ตำบลคูหาสวรรค์ อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง

วัดแจ้ง สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๓๘๑ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อ พ.ศ.๒๔๑๒

เจ้าอาวาสปัจจุบัน ชื่อ พระครูสิทธิการโสภณ

ศาสนวัตถุ

เหรียญพ่อท่านผ่อง (พระครูสิทธิการโสภณ)