การอยู่ไฟ คือ วิธีการฟื้นฟูสุขภาพสำหรับคุณแม่หลังคลอดตามศาสตร์การแพทย์แผนไทยที่มีมาแต่โบราณ ซึ่งร่างกายของคนเราจะประกอบไปด้วยธาตุดิน น้ำ ลม และไฟ แต่การคลอดลูกจะทำให้คุณแม่เสียธาตุไฟออกไปจำนวนมาก ดังนั้น การอยู่ไฟจึงเป็นการช่วยเพิ่มธาตุไฟ และเพิ่มสมดุลให้กับร่างกาย ซึ่งจะช่วยฟื้นฟูสภาพร่างกายที่เหนื่อยล้าจากการตั้งครรภ์ และการคลอดบุตรให้กลับคืนสู่สภาพปกติ โดยใช้วิธีอบสมุนไพร (การเข้ากระโจม) เป็นการนำสมุนไพรสดหรือแห้งหลายๆชนิดมาต้มเพื่อให้เกิดไอน้ำขึ้นภายในตู้อบหรือกระโจม ปัจจุบันได้เปลี่ยนภาชนะต้มจาก “หม้อต้มดินเหนียว” มาเป็น “หม้อหุงข้าวไฟฟ้า” แทนหรืออาจใช้หม้ออลูมิเนียม แทนได้แต่ต้องมีฝาปิดมิดชิด การต้มสมุนไพรต้องต้มสมุนไพรจนน้ำเดือดพล่าน จากนั้นยกหม้อต้มยาไปวางไว้ ในกระโจมที่จะใช้อบร่างกาย โดยวางหม้อสมุนไพรไว้ตรงหน้าของผู้เข้ากระโจม เผยอปากหม้อเพียงเล็กน้อย พร้อมกันนั้นให้ใส่การบูรที่บดละเอียดแล้วลงไปในหม้อยาสมุนไพรที่กำลังเดือดจัด โดยค่อย ๆ โรยการบูรลงไปที่ละนิด ๆ กลิ่นไอของการบูรจะนำพาตัวยาสมุนไพรแพร่กระจายออกไป ช่วยให้สูดไอกลิ่นหอมของสมุนไพรเข้าปอดอย่างเต็มที่ จะรู้สึกถึงความโล่งสบายในระบบทางเดินหายใจ และสบายเนื้อสบายตัว ช่วยขับน้ำคาวปลา ทำให้มารดาหลังคลอดสุขภาพดีขึ้น ช่วยแก้อาการเหน็บชา อาการชาตามปลายเท้า ปลายนิ้วมือ แขน และขา
สูตรตัวยาอบสมุนไพร ประกอบด้วย ไพล ขมิ้น ขิง ผิวมะกรูด ตะไคร้ ใบแจง ใบหนาด ใบมะขาม เกลือแกง การบูร และว่านสาวหลง ซึ่งว่านสาวหลงเป็นสมุนไพรที่แตกต่างจากตัวยาอบสมุนไพรที่จากสูตรอื่น ๆ สรรพคุณของว่านสาวหลง คือ ช่วยลดความอ่อนล้า ลดความเครียด ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย และยังมีกลิ่นหอม ช่วยดับกลิ่นน้ำคาวปลาในหญิงที่เพิ่งคลอดบุตรวิธีทำมีดังนี้
1. นำสมุนไพรมาล้างให้สะอาด
2. นำสมุนไพรเเต่ละชนิดมาหั่นในปริมาณ 100 กรัม
3. นำสมุนไพรที่หั่นไว้เเล้วทุกชนิดนำมาใส่ในหม้อต้มจนเดือดเเละใส่เกลือลงไป 1 ช้อนโต๊ะ
4. นำการบูรใส่ลงในหม้อเพื่อเเต่งกลิ่น
5. ใช้เวลาในการอบ 10-30 นาที
วิธีการอบไอน้ำสมุนไพร เข้าอบไม่ควรเกิน 10-15 นาที ต่อรอบ จากนั้นออกมาพักข้างนอกตู้อบประมาณ 5 นาที เป็นเวลา 2 รอบ เมื่อครบตามกำหนดเวลาออกจากกระโจม ดื่มน้ำอุ่น ๑ แก้ว รอให้ร่างกายปรับตัวเพื่อสัมผัสกับอากาศภายนอก และรอจนร่างกายแห้งดีแล้วจึงค่อยอาบน้ำ