จีอย จ๊อย เป็นภาษากะหรี่ยง หมายถึงการเคารพบูชา การระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้าและเจดีย์ทราย ซึ่งในสมัยก่อนชาวกะเหรี่ยง ที่นับถือศาสนาพุทธไม่มีพระพุทธรูปที่ให้รำลึกถึงพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ชาวกะเหรี่ยงจึงใช้เจดีย์ทรายเพื่อเป็นตัวแทนในการรำลึกถึงพระพุทธเจ้า

การจ๊อยรอบกองทราย จะทำในช่วงประเพณีวันสงกรานต์ ในบางพื้นที่จะทำการจ๊อย 3 วัน 5 วัน 7 วันบ้าง แล้วแต่ความพร้อมของพื้นที่

ในวันเตรียมงาน

1. ชาวกะเหรี่ยงจะเตรียมทอตุงหรือธง ซึ่งประกอบด้วยด้ายสีต่าง และไม้ไผ่เหลาด้ามเล็ก ๆ ตามขนาดของตุงที่จะทอ โดยจะให้สาวบริสุทธิ์ในหมู่บ้านเป็นผู้ทำการทอ โดยใช้กี่เอวและจะทอตุงให้แล้วเสร็จภายใน 1 วัน ชาวกะเหรี่ยงเชื่อว่าตุงคือ การแสดงความเคารพบูชาต่อพระพุทธเจ้าและเป็นธงชัย

2. เตรียมเสาไม้ จำนวน 2 เสา เพื่อใช้สำหรับผูกกับตุง อีกเสาหนึ่งไว้สำหรับเสียบกับนกไม้ที่แกะสลัก

3. นกไม้แกะสลัก

ในวันงาน ที่จะมีการจ๊อยรอบกองทราย ผู้เข้าร่วมพิธีทำการตั้งขบวนในเวลาเย็นหรือพลบค่ำ เริ่มต้นขบวนแห่ด้วยวงฆ้องกลอง ตามด้วยขบวนแห่ตุงที่ผู้เข้าร่วมพิธีทำการเชิญตุงเวียน ประทักษิณรอบเจดีย์ทราย 3 รอบ จากนั้นจึงนำตุงมามัดติดกับเสาไม้ ความสูงประมาณ 6 - 8 เมตร ที่เสาจะมีฉัตร 3 ชั้น ทำจากไม้ไผ่สาน มีความหมายถึง พระรัตนตรัย และอีกเสาหนึ่งที่เตรียมไว้ที่ปลายเสาจะนำนกที่แกะสลักจากไม้มาผูกติดไว้ ชาวกะเหรี่ยถือว่า นกไม้เป็นตัวแทนของหงส์หรือนกยูงที่เป็นพาหนะของพระโพธิสัตว์ที่เสวยชาติเป็นนกยูงทอง

เมื่อได้เวลาผู้นำศาสนา (อาจารย์) จะนำชาวบ้านที่เข้าร่วมพิธีขอขมาพระพุทธเจ้า พระบรมสารีริธาตุ พระแม่ธรณี เทพเทวารักษ์ โดยใช้น้ำส้มป่อย พรมที่เจดีย์ทรายและที่เสาไม้ที่ได้นำตุงมาผูกติดไว้แล้ว และมีการจุดธูปเทียนบูชาที่เจดีย์ทรายและที่เสาไม้ เมื่อทำพิธีขอขมาเสร็จแล้วจึงทำการยกเสาไม้ขึ้นตั้งบนยอดเจดีย์ที่ได้ทำรูไว้สำหรับปักเสาแล้ว ส่วนอีกเสา ที่ปลายเสานำนกไม้ที่แกะสลักมาเสียบไว้ที่ปลายเสา แล้วนำเสาไปผูกติดกับหลักที่ได้เตรียมไว้ในลักษณะคล้ายกับเสาธง หลังจากนั้น ผู้นำศาสนานำผู้เข้าร่วมพิธีเดินเวียนประทักษิณรอบเจดีย์ทราย จำนวน 3 รอบ และมีการขับร้องเพลงจ๊อยของชาวกะเหรี่ยงรอบเจดีย์ทรายเพื่อระลึกถึงคุณพระพุทธเจ้าและ
ธาตุทั้ง 4 ซึ่งชาวกะเหรี่ยงมีความเชื่อและนับถือในธรรมชาติ เป็นอันเสร็จพิธี

จ๊อยรอบกองทราย ชาวกะเหรี่ยงกำหนดจัดในช่วงเวลาเดือนเมษายนของทุกปี