ประวัติวัดทาปลาดุก
วัดทาปลาดุก ตั้งอยู่เลขที่ 272 บ้านทาปลาดุก หมู่ที่ 5 ตำบลทาปลาดุก อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย ที่ดินตั้งวัดมีเนื้อที่ 2 ไร่ 2 งาน 80 ตารางวา น.ส. 3 เลขที่ 354 ทิศเหนือประมาณ 1 เส้น 5 วา จดลำห้วยน้ำแม่ทา ทิศใต้ประมาณ 1 เส้น 10 วา 1 ศอก จดที่ดินเอกชน ทิศตะวันออกประมาณ 2 เส้น 1 วา 2 ศอก จดโรงเรียนและที่ดินเอกชน ทิศตะวัดตกประมาณ 2 เส้น 1 วา 2 ศอก จดที่ดินเอกชน มีที่ธรณีสงฆ์จำนวน 2 แปลง เนื้อที่ 1 ไร่ 1 งาน 73 ตารางวา อาคารเสนาสนะประกอบด้วย อุโบสถ วิหาร ศาลาการเปรียญ กุฎิสงฆ์ หอพระไตรปิฎก หอระฆังและอาคารโรงเรียนปริยัติธรรม ปูชนียวัตถุมี พระพุทธรูปปูนปั้น พระพุทธรูปไม้ และพระพุทธรูปเนื้อโลหะ
วัดทาปลาดุก ได้เริ่มส้างวัดเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2416 ได้รับพระราชทาวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2491 เขตวิสุงคามสีมากล้าง 40 เมตร ยาว 66 เมตร การบริหารและการปกครอง มีเจ้าอาวาสเท่าที่ทราบนาม คือ
รูปที่ 1 พระสุระ นันทภิกขุ
รูปที่ 2 ครูบาปุระ
รูปที่ 3 ครูบากุณนะ
รูปที่ 4 ครูบางหนังแรด
รูปที่ 5 ครูบาสุยะ หรืออีกนามหนึ่ง คือ “อหํ สุยะวรณฺโญ”
รูปที่ 6 ครูบาอาโณ
รูปที่ 7 ครูบาก๋อง
รูปที่ 8 ครูบาหมู
รูปที่ 9 พระซาว
รูปที่ 10 พระขวัญชัย
ปัจจุบัน พระครูพิบูลพัฒนภิธาน เป็นเจ้าอาวาส และเป็นเจ้าคณะตำบลทาปลาดุก เขต 2
ประวัติบ้านทาปลาดุก
บ้านทาปลาดุก เป็นหมู่บ้านที่เป็นต้นกำเนิดชื่อของตำบล ทาปลาดุก อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน ราษฎรในหมู่บ้านส่วนใหญ่พูดภาษา “หลวย”หรือ “ลื้อ”เกือบ 97% ซึ่งมีต้นกำเนิดที่เมืองหลวง เมืองยอง แคว้นสิบสองปันนาในรัฐฉาน ประเทศพม่า
ประมาณ พ.ศ. 2224 หริภุญชัยเกิดศึกกลางเมือง คือ เจ้าผู้ครองเขลางค์นคร(ลำปาง) นำทหารมาโจมตีและยึดเมืองใต้ ขณะนั้นมีพระยายีบาเป็นผู้ครองเมืองลำพูน(หริภุญชัย) ราษฎรกลุ่มหนึ่งพากันอพยพหนีภัยข้าศึกไปทางทิศตะวัดออกของเมืองลำพูน ผ่านบ้านจำบอน บ้านจำขี้มด ขึ้นไปตามลำห้วยแม่สาร อพยพมา 3 ครอบครัว มีนายแสน ทนันท์ชัย เป็นหัวหน้า เดินทางไปจนถึงขุนห้วยชมภู(บ้านทาชมภู) ปัจจุบัน ล่องมาตามลำห้วยไปตั้งรกรากที่สบห้วยชมพู เป็นที่มีแม่น้ำสายใหญ่ไหลผ่านและอุดมสมบูรณ์ คือ ลำน้ำแม่ทาในปัจจุบัน ต่อมา นายแสน ทนันท์ชัย ได้แบ่งพี่น้อง ให้อพยพไปตั้งถิ่นฐานอยู่ทางใต้ห่างจากที่เดิม 3 กิโลเมตร ครั้นตั้งหลักแหล่งดีแล้ว ญาติพี่น้องที่อยู่บ้านหลวยทราบข่าว ก็อพยพตามมารวม 24 หลังคาเรือน ครั้งนั้นเรียกว่า ทุ่งบ้านห่างในปัจจุบัน ณ เวลานี้ยังมีซากให้เห็นอยู่บ้าง ต่อมาย้ายมาตั้ง บ้านทาปลาดุก ด้วยสาเหตุ 2 ประการ คือ
1. พอตั้งหมู่บ้านได้ 2 ปี ถูกไฟป่าเผาหมู่บ้านและอาราม นายแสน จึงได้พาชาวบ้านโยกย้ายหนีจากทุ่งบ้านห่างลงมาตั้งบ้านใหม่ทางทิศใต้ตรงสบห้วยปลาดุก จึงเรียกหมู่บ้านตั้งใหม่นี้ตามสบห้วยปลาดุกว่า “บ้านทาปลาดุก”ซึ่งสบห้วยนี้จะมีปลาดุกชุกชุม
2. ที่อยู่เดิมที่บ้าน นายแสน ทนันท์ชัย อยู่ได้ 15 ปี เกิดมีโจรผู้ร้าย คือ โจรเงี้ยว มาปล้นบ้าน นายคำ ลูกชายนายแสนและฆ่านายคำตายด้วยคมดาบ
เมื่อเดือน 6 ออก 8 ค่ำ วันเสาร์ ปีจอ พุทธศักราช 2233 ชาวบ้านได้ร่วมกันสร้างอารามขึ้น ให้ชื่อว่า “วัดศรีชุม”ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น “วัดทาปลาดุก”ตามชื่อหมู่บ้าน