ร่วมแสดงความคิดเห็นกับเรา
ขอขอบคุณสำหรับการเยี่ยมชมเวบไซต์ m-culture.in.th

เราได้จัดทำแบบสำรวจแบบง่ายๆ เพื่อจะ
ได้ทราบถึงสิ่งที่ผู้เยี่ยมชมเวบไซต์เรา
ชอบและให้เราได้เรียนเกี่ยวกับคุณมากขึ้น
 
Latitude : N 15° 2' 49.9999"
15.0472222
Longitude : E 100° 9' 42.0001"
100.1616667
No. : 140386
พระปรางค์ทรงกลีบมะเฟือง
Proposed by. pimnipa Date 21 June 2012
Approved by. ชัยนาท Date 9 July 2012
Province : Chai Nat
0 2044
Description

พระปรางค์ทรงกลีบมะเฟือง ตั้งอยู่ที่วัดมหาธาตุ หมู่ที่ 8 ตำบลแพรกศรีราชา อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท ตั้งอยู่ด้านทิศตะวันออกของวัดมหาธาตุ ใกล้แม่น้ำน้อย กรมศิลปากรขึ้นทะเบียนโบราณวัตถุสถาน เมื่อพุทธศักราช ๒๔๗๘ สร้างด้วยอิฐถือปูน รูปทรงของยอดกลีบมะเฟืองมีจำนวนได้ ๒๘ กลีบ หมายถึงจำนวนดาวฤกษ์๒๘กลุ่มตามคัมภีร์ของมหายาน (นิกายหินยานถือว่ามี ๒๗ กลุ่ม)นักโบราณคดีหลายท่านกล่าวว่า คงได้รับอิทธิพลจากพระปรางค์กลีบมะเฟืองในศิลปะลพบุรี ดังเช่นที่วัดมหาธาตุจังหวัดลพบุรี น.ณ. ปากน้ำ ได้กล่าวไว้ในวารสารเมืองโบราณ ปีที่ ๑ ฉบับที่ ๑ กันยายน ๒๕๔๗ เรื่อง สรรค์บุรีนครแห่งความฝัน ตอนหนึ่งว่าพระปรางค์ยอดกลีบมะเฟืองด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือหน้าวัด ซึ่งตั้งอยู่ตรงมุมถนน หัวเลี้ยวพอดี มีลักษณะงามสง่าจับใจมาก แม้ว่าขนาดเล็กกะทัดรัดก็งามเป็นพิเศษ พระปรางค์แบบนี้ ยังมีอยู่อีกองค์หนึ่งกลางเมืองสรรค์ อยู่ใกล้กับ วัดสองพี่น้องแต่ขนาดย่อมกว่าเล็กน้อยเทคนิคการก่ออิฐเป็นแบบอู่ทองโดยแท้ คือ ดินสอกับยางไม้ อิฐแนบสนิท พระในซุ้มปรางค์เป็นพระยืนปางรำพึง แบบเดียวกับวัดพระแก้ว เชิงของยอดรูปกลีบมะเฟืองปั้นปูนรูปเทพพนม ติดที่สันกลีบ ทุกกลีบ ใต้ลงมาเป็นบัวหงายและลวดลายซึ่งมีลักษณะคล้ายกับลาย ณ ฐานเจดีย์ สุพรรณบุรีมาก ปรางค์ยอดกลีบมะเฟืองนี้ ลักษณะทรวดทรงสูงระหงคล้ายสตรีร่างสูงโปร่ง เพรียวลม ลักษณะนี้คือลักษณะศิลปะอู่ทองตอนปลาย ปรากฏให้เห็นเด่นชัดหลายแห่งด้วยกัน ซึ่งเราจะเรียกว่า ศิลปะอโยธยา เสียก็ได้ ด้วยศิลปะชนิดนี้ประมาณอายุอยู่ระหว่าง พุทธศตวรรษที่ ๑๘ - ๑๙ ซึ่งตรงกับสมัยปลายของอาณาจักรอโยธยา ข้อที่สำคัญก็คือวัดที่สร้างในสมัยอโยธยาตามบันทึกของพระราชพงศาวดารเหนือ คือ วัดมหาธาตุ ลพบุรี ก็มีพระปรางค์กลีบมะเฟือง สององค์ มีเทพพนม ประจำเชิงกลีบที่เห็นเด่นชัดคือองค์ด้านทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ซึ่งเมื่อได้เอากล้องดึงภาพเข้ามาใกล้ถ่ายภาพดูทำให้เห็นใบหน้าของเทพพนม ลักษณะสี่เหลี่ยมปากหนา คิ้วหักมุมเป็นเหลี่ยมลักษณะศิลปะอู่ทอง ซึ่งไม่มีอิทธิพลของศิลปะเขมรปนอยู่เลย เป็นศิลปะอู่ทองรุ่นที่สอง คือ ท่ายังเข้มแข็งทะมัดทะแมง ใบหน้าอวบอิ่ม ส่วนอู่ทองรุ่นที่สามนั้น ใบหน้ายาวรีรูปทรงระหงแบบบางดังปรากฏให้เห็นที่องค์พระพุทธรูปอู่ทองรุ่นนี้ทั่วไป ยิ่งอู่ทองปลายสุดเท่าไร ก็ยิ่งมีทรวดทรงแบบบางยิ่งขึ้นทุกที สังเกตเห็นได้ที่พระพุทธรูปยืนในซุ้มปรางค์ ยอดกลีบมะเฟืองวัดมหาธาตุสรรคบุรี องค์พระพุทธรูปสูงเพรียวเพรียวลมแบบบางมาก พระพุทธรูปแบบบางเช่นนี้ ยังปรากฏที่รูปปูนปั้นหมู่อัครสาวก ๗ องค์ ท่ายืนประนมมือ ด้านทิศใต้ของกลุ่มเจดีย์รายทางทิศเหนือของวัดมหาธาตุลพบุรี ผู้ที่ไม่เข้าใจในวิวัฒนาการของศิลปะอู่ทองรุ่นสุดท้าย ซึ่งที่ถูกเราควรจะเรียกว่าศิลปะอยุธยานั้น มักจะเหมาเอาว่าพระพุทธรูปทรวดทรงแบบบาง ที่อ้างมานี้ล้วนเป็นศิลปะอยุธยาทั้งสิ้น

Category
Historic site
Location
วัดมหาธาตุ
Moo หมู่ที่ 8
Tambon แพรกศรีราชา Amphoe Sankhaburi Province Chai Nat
Details of access
หนังสือประวติวัดมหาธาตุ พิพิธภภัณฑ์หลวงพ่อพระปลัดฉ่อง หนังสือวัฒนธรรม พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ เอกลักษณ์ภมุูิปัญญาจังหวัดชัยนาท
Reference สำนักงานวัฒนธรรมอำเภอสรรคบุรี
Organization สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดชัยนาท Email cntculture@gmail.com
Road พรหมประเสริฐ
Tambon ในเมือง Amphoe Mueang Chai Nat Province Chai Nat ZIP code 17000
Tel. 056416575 Fax. 056416576
Website htpp://province.m-culture.go.th/chainat/
Comment
Please Login Before comment.

Username
Password
No comment.
ข้อมูลที่แสดงในระบบนี้ จัดเก็บโดยนักวิชาการวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม หากมีข้อเสนอแนะหรือข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาติดต่อวัฒนธรรมจังหวัด
       ข้อมูลนี้เป็นประโยชน์หรือไม่