บ้านคำนางปุ่ม: หมู่ที่3, 11 ตำบลเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง จังหวัดขอนแก่น ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของที่ว่าการอำเภอเขาสวนกวาง ห่างจากอำเภอเขาสวนกวาง ประมาณ 3 กิโลเมตร

ประวัติหมู่บ้าน

บ้านคำนางปุ่ม ตั้งอยู่หมู่ที่ 3 ตำบลเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง จังหวัดขอนแก่น มีประวัติความเป็นมาของชื่อหมู่บ้านว่า เดิมเป็นที่เนินสูงมีป่าไม้เบญจพรรณหนาทึบอุดมสมบูรณ์ ต่อมาได้มีราษฎรจากจังหวัดร้อยเอ็ดอพยพมาตั้งถิ่นฐานเป็นชุมชนเล็ก ๆ เรียกว่า “บ้านกุดหว้า” ในเขตพื้นที่ตำบลสะอาด อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น เมื่อจำนวนประชากรเพิ่มมากขึ้นได้มีผู้นำชื่อ นายพรหมมา ทินทา ย้ายมาจากบ้านกุดหว้าบางส่วนได้อพยพมาอยู่ด้วยพร้อมกับมีราษฎรจากหมู่บ้านต่าง ๆ ของจังหวัดขอนแก่น จังหวัดมหาสารคาม ได้อพยพมาอยู่ ในช่วงแรกชาวบ้านเรียกว่า “บ้านคำอี่ปุ่ม” ตามชื่อแปล่งน้ำ ซึ่งติดกับหมู่บ้านทางทิศใต้ ต่อมาราษฎรได้มาประชุมกันเสนอขอแยกหมู่บานใหม่ และได้ประกาศจัดตั้งเป็นหมู่บ้าน ชื่อว่า “บ้านคำนางปุ่ม” ขึ้นตรงกับตำบลสะอาด อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น จนกระทั้งมีการขอจังตั้งกิ่งอำเภอใหม่ ชื่อว่า กิ่งอำเภอเขาสวนกวาง และอำเภอเขาสวนกวางตามลำดับ บ้านคำนางปุ่ม ม.3 ตำบลเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง จังหวัดขอนแก่น ผู้มีใหญ่บ้านจนถึงปัจจุบัน รวม 6 คน ต่อมาได้แยกหมู่บ้านอีก 1 หมู่บ้าน คือ บ้านคำนางปุ่ม หมู่ที่ 11

ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบัน: บ้านคำนางปุ่ม หมู่ที่ 3 คือ นายสุชาติ ชุมพล และหมู่ที่11 คือ นายวีระรัฐ เจริญเชื้อ กำนันตำบลเขาสวนกวาง

ด้านการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม

1. โรงเรียนระดับประถมศึกษา 1 แห่ง

2. วัด 1 แห่ง คือ วัดบัวระพา ใช้ประกอบพิธีทางศาสนากับบ้านคำนางปุ่ม หมู่ที่ 3, 11

3. ชาวบ้านคำนางปุ่มทั้งสองหมู่บ้าน ได้ยึดปฏิบัติตามประเพณีไทยอีสาน คือ การทำกิจกรรมงานบุญประเพณีทั้ง 12 เดือน ( ฮีต 12 ) คือ เดือนมกราคม บุญปีใหม่ , กุมภาพันธ์ บุญข้าวจี่ , มีนาคม บุญมหาชาติ , เมษายน บุญสงกรานต์ , พฤษภาคม บุญบั้งไฟ , มิถุนายน บุญเบิกบ้าน , กรกฎาคม บุญเข้าพรรษา , สิงหาคม บุญข้าวประดับดิน , กันยายน บุญสารทไทย , ตุลาคม บุญออกพรรษา , พฤศจิกายน บุญกฐิน , ธันวาคม บุญผ้าป่า