ร่วมแสดงความคิดเห็นกับเรา
ขอขอบคุณสำหรับการเยี่ยมชมเวบไซต์ m-culture.in.th

เราได้จัดทำแบบสำรวจแบบง่ายๆ เพื่อจะ
ได้ทราบถึงสิ่งที่ผู้เยี่ยมชมเวบไซต์เรา
ชอบและให้เราได้เรียนเกี่ยวกับคุณมากขึ้น
 
Latitude : N 17° 24' 37.5311"
17.4104253
Longitude : E 99° 47' 56.3374"
99.7989826
No. : 157455
ศาลารมย์สะพานหนองช้าง
Proposed by. reecha Date 12 September 2012
Approved by. สวจ.สุโขทัย Date 12 September 2012
Province : Sukhothai
0 1018
Description

เป็นที่พักร้อนมีโอ่งทานและนั่งพักรับประทานกลางทางของเส้นทางสายท่ารถม้า(ฝั่งตะวันตกแม่น้ำยมตรงข้ามสถานีรถไฟสวรรคโลก) ถึงวัดหาดสูง ตำบลหาดเสี้ยว อำเภอศรีสัชนาลัย ชาวตำบลหาดเสี้ยวและตำบลอื่น ๆ ที่มีอายุ ๕๐ ปีขึ้นไปจะมีความระลึกถึงและรู้จักศาลารมย์แห่งนี้อย่างดี ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๔ ตำบลศรีสัชนาลัย

เมื่อพระยาสวรรคโลก ตระกูลวิชิตนาคได้อุทิศจวนเจ้าเมือง ณ หมู่บ้านวังไม้ขอนถวายเป็นอารามในพระพุทธศาสนาเรียกว่า วัดสว่างอารมณ์ ตามชื่อหมู่บ้านเกิดของเจ้าคุณนาค ซึ่งเกิดที่บ้านส่วางอารมณ์ ตำบลนครชุม อำเภอเมืองกำแพงเพชร ในปัจจุบัน หลังจากย้ายจวนไปอยู่ด้านทิศใต้ของวัดสว่างอารมณ์แล้ว ทำให้ศูนย์กลางบริหารการปกครองเมืองสวรรคโลกไหลล่องตามกระแสแม่น้ำยมลงมาจากเมืองสวรรคโลกเก่าถึงเกือบ ๒๐ กิโลเมตร

เมืองสวรรคโลกเก่า มีชื่อปรากฏก่อนหน้ามาแล้ว ๓ ชื่อ คือ เชลียง ศรีสัชนาลัย เชียงชื่น ตลอดสมัยอยุธยาเมืองสวรรคโลกเก่ายังคงตั้งอยู่ตรงแก่งหลวง

หลังจากสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชเสด็จมาสมโภชวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ เมืองสวรรคโลกเก่า แล้วโปรดเกล้าแต่งตั้งเจ้าเมืองมียศถึงเจ้าพระยาสวรรคโลกแล้วปรากฏว่า บริเวณวัดเชิงคีรีมีชุมชนหนาแน่นมากกว่าแก่งหลวงจึงกลายเป็นเมืองสวรรคโลกแห่งที่ ๒ ยังคงมีชื่อโรงเรียนบ้านเมืองเก่าและคำพูดคนที่มีอายุว่าตลาดเมืองเก่ามาจนเดี๋ยวนี้

เมืองสวรรคโลกดั้งเดิมตรงแก่งหลวงจึงกลายเป็นเมืองร้าง ไม่มีบ้านเรือนราษฎรเข้าไปอยู่อาศัยแม้แต่หลังคาเรือนเดียว นิยามเรียกให้เข้าใจตรงกันว่า สวรรคโลก ๑

ตรงนี้ต้องนิยามว่าคือ ศรีสัชนาลัย ๑ ด้วยแต่เรียกในสมัยสุโขทัย ทั้งศรีสัชนาลัยและสวรรคโลก ๑ คือบริเวณเมืองเดียวกันแต่เรียนต่างยุคต่างสมัย

บริเวณตลาดเมืองเก่า วัดเชิงคีรี นิยามเรียกกันว่า สวรรคโลก ๒

บริเวณตลาดวังไม้ขอน วัดสว่างอารมณ์ นิยามเรียกว่า สวรรคโลก ๓

จุดเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตที่สำคัญมากของสวรรคโลก ๓ คือ เมื่อวันที่ ๑๕ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๕๒ รัชกาลที่ ๕ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์โปรดเกล้าให้สร้างทางรถไฟมาถึงสวรรคโลก ๓

ทำให้การคมนาคมทางลำน้ำในแม่น้ำยมเริ่มถดถอยยืดยาดไม่ทันใจผู้ใช้บริการ ยังคงเหลือแต่เรือมอญและแพซุงไม้สักที่ยังมีความจำเป็นต้องนั่งหาลำแม่น้ำยม

ทุกคนคงทราบวันที่แล้วว่าสถานีรถไฟสวรรคโลกอยู่ด้านฝั่งตะวันออกของแม่น้ำยม และเป็นจุดเริ่มต้นทางรถยนต์จากสวรรคโลก ๓ ผ่านศรีสำโรง - ธานี – บ้านด่านลานหอย สิ้นสุดปลายทางที่ศาลากลางจังหวัดตาก

เช่นเดียวกัน เริ่มมีการตัดถนนจากสถานีรถไฟสวรรคโลกขึ้นไปทิศเหนือจากสวรรคโลก ๓ ผ่านไปถึงด้านทิศตะวันออกของวัดเชิงคีรี (สวรรคโลก ๒) สิ้นสุดปลายทางที่บ้านหาดเสี้ยวซึ่งเป็นตำบลที่ตั้งอาคารที่ว่าการอำเภอด้ง (ต่อมา คือ ศรีสัชนาลัย ๒)

หลังสถานีรถไฟสวรรคโลกมีถนนกลางเมืองพาตรงไปสู่ศาลารมย์ริมแม่น้ำยม ด้านใต้ของถนนกลางเมืองมีร้านเสริมไทยที่ยังคงรักษาสถาปัตยกรรมเรือนแถวค้าขายเก่าแก่ที่สุดของตลาดสวรรคโลก ๓ อยู่เป็นหลังสุดท้าย

ถ้าเป็นชาวลาวพวนตำบลหาดเสี้ยวโดยสารรถไฟจากบางกอกมาลงสถานีรถไฟสวรรคโลก จะต้องเดินผ่านถนนกลางเมืองและศาลารมย์หลังนี้เพื่อรอเรือรอกข้ามฟากไปฝั่งตะวันตกแม่น้ำยม

ฝั่งตะวันตกแม่น้ำยมตรงข้ามสถานีรถไฟสวรรคโลก นี้มีเรือนขุนนางราชทินนาม พระทิพรักษา ตำแหน่งยกระบัตรเมืองสวรรคโลกตั้งอยู่ ชื่อเดิม นายแก่น ร้านสกุลทิพกร มีลูกสาว ๓ คน ลูกชาย ๑ คน

ลูกสาวคนที่ ๑ ชื่อนางสาวสมบุญ ทิพกร สมรสกับคุณยก วิชิตนาค ลูกชายคนหัวปีของพระยาสวรรคโลก (มั่ง วิชิตนาค)

ลูกสาวคนที่ ๒ ชื่อนางสาวเทียม ทิพกร สมรสกับ นายทองอินทร์ มีสุวรรณ ลูกชายคนหัวปีของหสวงประเทศชุมพล (สิน ต้นสกุลมีสุวรรณและทองสิน)

ลูกสาวคนที่ ๓ ชื่อ นางสาวเงิน ทิพกร สมสรกับหลวงพิทักษ์ ลูกชายพระเทพนรินทร์อินทราชเสนามาตย์ ตำแหน่ง เวียง หรือเมือง หรือมหาดไทยเมืองสวรรคโลก เป็นต้นสกุลเอมะสุวรรณและนายอำเภอสวรรคโลก ๓ คนแรก

ลูกชายคนสุดท้อง ชื่อนายทศ ทิพกร เป็นเจ้าของช้างสีคอที่กระทืบคุณนายอัยการจังหวัดตามตายบริเวณตรอกปั้นจั่นด้านทิศตะวันออกวัดไผ่ล้อม ตำบลย่านยาว

ยม ๔. เมืองด้ง ๕. เมืองพิรามรงค์ ๖. เมืองโคฎก(ศรีพนมมาศ) ๗. เมืองวิเศษชัยสัตย์ เมื่อคุณยก วิชิตนาคที่หวังว่าจะได้รับโปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้เป็นเจ้าเมืองสวรรคโลกคนที่ ๕ มีเครื่องยศเป็นทองคำและมีสัปทนกางกั้นแดดให้เดินก็ฝันสลาย แต่ที่ตั้งเรือนของพ่อตาอำนวยให้แก่อาชีพบริการขนส่งผู้โดยสารจากสถานีรถไฟสวรรคโลกสิ้นสุดปลายทางที่วัดหาดสูง ตำบลหาดเสี้ยว

ตระกูล ลูกและหลานเจ้าเมืองสวรรคโลกจึงประกอบอาชีพรถม้ารับส่งผู้โดยสารจากท่ารถม้าผ่านตลาดเมืองเก่า (สวรรคโลก ๒ ) ถึงวัดหาดสูง (ศรีสัชนาลัย ๒)

นายจอห์น ทองสิน ลูกชายคนสุดท้องของหลวงประเทศชุมพลได้ซื้อรถยนต์เป็นคนแรกของเมือง

สวรรคโลกมาวิ่งรับส่งผู้โดยสารจากท่ารถม้าถึงวัดหาดสูง

ตลาดเมืองเก่ามีเรือน ๒ ชั้นหลังแรกเป็นของนายเฮาะอี่ แซ่จันหรูหราที่สุด

Location
บ้านหนองช้าง
Moo 4
Tambon ศรีสัชนาลัย Amphoe Si Satchanalai Province Sukhothai
Details of access
นายประชา วงศ์เทพนิวัติ
Reference ประชา วงศ์เทพนิวัติ Email pracha.sisat@gmail.com
Organization สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดสุโขทัย
No. 99/7 Moo 9
ZIP code 64110
Comment
Please Login Before comment.

Username
Password
No comment.
ข้อมูลที่แสดงในระบบนี้ จัดเก็บโดยนักวิชาการวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม หากมีข้อเสนอแนะหรือข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาติดต่อวัฒนธรรมจังหวัด
       ข้อมูลนี้เป็นประโยชน์หรือไม่