กาละแมเป็นขนมไทยลักษณะเป็นแป้งเหนียวสีดำ เป็นขนมหนึ่งในสามชนิดที่นิยมทำขึ้นในวันปีใหม่ของคนไทยในสมัยก่อน ซึ่งจะต้องทำให้เสร็จก่อนวันสงกรานต์คือ ข้าวเหนียวแก้ว ข้าวเหนียวแดง และกาละแม ยังไม่ทราบว่ากะละแมมีที่มาจากขนมหวานของชาติใด บางท่านกล่าวว่ามาจากขนมกาลาเม็กของฝรั่งเศส หรือคาราเมลของอังกฤษ หรือเกละไมของชาวมลายู ท่านพุทธทาสภิกขุตั้งข้อเสนอว่าน่าจะมาจากขนมฮูละวะของอินเดียที่มีส่วนผสมเป็นนม แป้ง และน้ำตาล

กาละแมมี 2 ชนิด แบ่งตามวิธีการกวนคือ

กาละแมเม็ด (ดั้งเดิม) กะละแมแบบนี้สีเข้ม ขนมอาจจะมีลักษณะเป็นจุดๆแทรกอยู่กาละแมแป้ง แต่ใส่แป้งข้าวเหนียวแทนเม็ดข้าวเหนียว กะละแมที่กวนขายในปัจจุบันส่วนใหญ่เป็นกะละแมแป้งเพราะทำง่ายกว่า

กาละแมของ ม.3 ตำบลคลองเขื่อน จะทำจากข้าวเหนียว โดยมีวิธีการทำ ดังนี้

ส่วนผสม

1 มะพร้าวขูด 8 กิโลกรัม 2. น้ำสะอาด 8 ลิตร 3. ข้าวเหนียว 3 กิโลกรัม 4. น้ำตาลปี๊บ 7 กิโลกรัม / น้ำตาลมพร้าว 2 กิโลกรัม

วิธีการทำ1. แช่ข้าวเหนียว ประมาณ 10-12 ชั่วโมง 2. ขุดมะพร้าวแล้วน้ำไปคั้นกะทิ โดยให้แยกหัวกะทิ และหางกะทิ นำหัวกะทิไปเคี่ยวให้แตกมันและพักไว้ให้เย็น 3 เอาหางกะทิกับข้าวเหนียวที่แช่ไว้มาใส่ในกะทะใบบัว (กะทะเหล็กใบใหญ่) ต้นไประมาณ 1 ชั่วโมง ให้นำน้ำตาลปี๊บและน้ำตาลปึกที่เตรียมไว้ใส่ลงไป และทำการกวน/เคี่ยว โดยใช้พายกวน/เคี่ยวจนข้าวเหนียวกับน้ำกะทิเป็นเนื้อเดียวกัน ซึ่งสังเกตได้จากสีของข้าวเหนียวกับน้ำกะทิจากสีขาวขุ่น จะค่อยๆ เปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาล และสีดำในที่สุด ขณะที่กวนกาละแมจากสีน้ำตาลให้งวดจนกลายเป็นสีดำนั้น ผู้กวนจะหยอดหัวกะทิที่เคี่ยวไว้ลงไปด้วยจนหมด ซึ่งในขั้นตอนนี้ ผู้กวนจะเริ่มใช้พาย 2 พาย เนื่องจากพายเดียวจะกวนไม่ทัน

ในสมัยก่อนการกวนกาละแมของชาวบ้านตำบลคลองเขื่อน จะนิยมใช้เตาฝืน แต่ปัจจุบันได้หันมาใช้เตาแก๊สแทน เพราะสะดวก ไฟเตาจะมีระดับความร้อนสม่ำเสมอ ไม่ต้องกังวลกับวัสดุเชื้อเพลิง

การกวนกาละแมในแต่ละครั้ง จะใช้เวลากวน ประมาณ 5-8 ชั่วโมง เมื่อกวนเสร็จ จะได้กาละแม ประมาณ 13-14 กิโลกรัม ชาวบ้านจะนำไปจำหน่ายประมาณกิโลกรัมละ 100 บาท ขายปลีกซึ่งมีน้ำหนักประมาณ 200 กรัม จะจำหน่ายห่อละ 25 บาท สำหรับการทำกาละแมแต่ละครั้งจะทำในช่วงเทศกาลงานบุญ หรือตามที่มีผู้สั่ง ซึ่งเคยมีผู้สั่งทำสูงสุดถึง 100 กิโลกรัม กาละแมของตำบลคลองเขื่อน จะเก็บไว้รับประทานได้ ประมาณ 7-10 วัน เนื่องจากไม่ได้สารกันบูด

ผู้ที่สืบทอดการทำกาละแมในหมู่ 3 ตำบลคลองเขื่อน คือ นางประจวบ มงคล และนางบุญยิ่ง อุยโต นอกจากทำกาละแมแล้ว ทั้งสองคนยังทำขนมกระยาสารทด้วย และเป็นวิทยากรให้กับผู้มี่มีความสนใจจะเรียนรู้เรื่องการทำกาละแม