ศูนย์ประวัติศาสตร์เมืองปทุมธานี

จังหวัดปทุมธานี ได้อนุมัติงบประมาณ ปี ๒๕๕๒ ตามยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัด ให้สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดปทุมธานี ดำเนินโครงการศูนย์ประวัติศาสตร์เมืองปทุมธานี เพื่อพัฒนาศาลากลางจังหวัด (หลังเก่า) ซึ่งเป็นโบราณสถาน และแหล่งมรดกทางวัฒนธรรม ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรม และเพิ่มพื้นที่ในการเผยแพร่ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ความรู้ แก่ปราชญ์ท้องถิ่น ศิลปิน ภูมิปัญญาชาวบ้าน ผู้ประกอบการสินค้าและบริการทางวัฒนธรรม ตลอดจนช่วยส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม ในจังหวัดปทุมธานีด้วย

นิทรรศการภายศูนย์ประวัติศาสตร์เมืองปทุมธานี ใน จัดแบ่งออกเป็น ๕ โซน ดังนี้

โซน ๑ แนะนำจังหวัดปทุมธานี

คุยเฟื่องเรื่องเมืองประทุม(ธานี)Standy boardของผู้คนต่างสาขาอาชีพ ต่างเพศต่างวัย เล่าเรื่องราวชีวิตของเขาในเมืองปทุมธานี สังคมเมืองเล็กที่มีความสำคัญไม่แพ้มหานครใหญ่ ผ่านช่วงเวลาในมุมมองต่างๆ กัน

- Modelสายน้ำผ่านเมืองแผนที่จังหวัดติดตั้งไฟวิ่งแสดงถึงเส้นทางต่างๆ โครงข่ายของแม่น้ำเจ้าพระยา คลองเล็กคลองน้อยที่สำคัญ ทั้งคลองขุดและทางน้ำธรรมชาติ เช่น คลองรังสิต คลองเชียงราก ฯลฯ รวมถึงสถานที่สำคัญของเมืองปทุมธานี เช่น วัด พิพิธภัณฑ์ สถานที่ราชการ ชุมชน และสถานที่สำคัญของจังหวัด

โซน ๒ ย้อนอดีตเมืองประทุม

- บอร์ดข้อมูล/วีดิทัศน์/Voice Overนำเสนอเรื่องราวประวัติศาสตร์ความเป็นมาของเมืองสามโคกโบราณผ่านหลายยุคหลายสมัยจนเข้าสู่ยุคสมัยรัตนโกสินทร์และกลายเป็นเมืองปทุมธานีและจังหวัดปทุมธานีในปัจจุบัน รวมถึงที่มาของชื่อเมืองทั้งอดีตและปัจจุบัน

- สมัยก่อนกรุงศรีอยุธยา

- สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย: สมเด็จพระนารายณ์มหาราช

- สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์: พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒

- เสด็จประพาสต้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕

- รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖

- รัชสมัยสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗

- สมัยปัจจุบัน

โซน ๓ ศาสนาและประเพณี

จัดแสดงบอร์ดข้อมูลรากแก้วของศรัทธาและสื่อInteractiveนำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับความเชื่อและศาสนาผ่านวิถีของชาวเมืองปทุมฯ เช่นชาวมอญ ชาวจีนฯ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญที่ก่อให้เกิดประเพณีและวัฒนธรรมอันเกี่ยวเนื่องกับการดำเนินชีวิตของผู้คนและการประกอบสัมมาอาชีพ ถือเป็นเอกลักษณ์ที่ยังคงคุณค่าของท้องถิ่นสืบทอดจากคนรุ่นก่อนจนถึงปัจจุบัน

ประเพณีตักบาตรพระร้อย ประเพณีส่งข้าวแช่ การถวายธงตะขาบ การเล่นลูกหนู

โซน ๔ ภูมิปัญญาสรรสร้าง

- พุทธศิลป์แห่งศรัทธาบอร์ดข้อมูลและสื่อInteractiveนำเสนอเรื่องราวสะท้อนถึงอัตลักษณ์สำคัญของท้องถิ่นและสะท้อนถึงความสูงส่งด้านพลังศรัทธา ปัญญา และการเข้าถึงสุนทรียะทั้งในแบบจารีต ช่างหลวงและช่างพื้นบ้านในงานสถาปัตยกรรม จิตรกรรม และประติมากรรม งานประดับตกแต่ง เช่น หน้าบัน เสาหงส์ ธงตะขาบ ฯลฯ

- ภูมิปัญญาท้องถิ่นบอร์ดข้อมูล ดิสเพลย์ และการทำจำลอง เพื่อเสนอเรื่องราวของงานฝีมือ งานช่างพื้นบ้านท้องถิ่นที่อยู่คู่ชุมชนมาตั้งแต่ การตั้งบ้านตั้งชุมชน เช่นงานหัตถกรรม งานเครื่องปั้นดินเผา การตอกกระดาษ การแทงหยวก รวมถึงงานแสดงพื้นบ้าน เช่น วงปี่พาทย์มอญ การแต่งกาย และการทำอาหาร

โซน ๕ โลกแห่งการเรียนรู้

- ศูนย์ศึกษาและแหล่งเรียนรู้บอร์ดข้อมูลและสื่อInteractiveนำเสนอข้อมูลและแนะนำสถานที่ต่างๆ ที่เป็นแหล่งของการเรียนรู้นอกโรงเรียนในจังหวัดปทุมธานี ทั้งด้านการเกษตร วิทยาศาสตร์ ศิลปะ โบราณคดีทั้งของภาครัฐและเอกชน

หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ หออัครศิลปิน องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กาญจนาภิเษก พิพิธภัณฑ์การเกษตรเฉลิมพระเกียรติ

- แหล่งพักผ่อนหย่อนใจบอร์ดข้อมูลและสื่อInteractiveนำเสนอข้อมูลสถานที่

ท่องเที่ยวที่น่าสนใจของเมืองปทุมธานี เช่น ตลาดน้ำ สวนสนุก ฯลฯ